Het eerste huis in Heerlen met stromend water

Mijn grootouders Jan Bohnen en Maria Hubertina klinkenberg woonde begin vorige eeuw op de Akerstraat in Heerlen, waar later warenhuis Kneepkens zou worden gebouwd.

Nu is daar een kleine supermarkt en appartementen. Mijn grootouders hadden daar toen een runderslagerij Bohnen-Klinkenberg. Het was ook het eerste huis in Heerlen dat stromend water uit een kraan kreeg. Dat was iets compleet nieuw voor Heerlen. Veel mensen van Heerlen kwamen het daarom bewonderen. De Heerlenaren zelf moesten nog altijd zelf naar de pomp lopen.

Mijn moeder Bertha Bohnen, toen 3 jaar oud, herinnerde zich nog de verjaardag van haar moeder op 31 maart 1910, 33 jaar oud werd ze toen. Haar man Jan (*1875 – +Heerlen, 6-7-1910) had in Aken als verrassing voor hun 3 dochters witte katoenen jurkjes met veel kant en plissé gekocht. Kort daarna op 6 juli 1910 stierf echter Jan Bohnen – mijn grootvader – op 36-jarige leeftijd aan een zeldzame familiare vetstofwisselingsziekte gecombineerd met diabetes. Hij had dus het verkeerde beroep. Mijn grootmoeder Maria (*Gulpen, 31-3-1877 +Heerlen, 13-11-1917,) bleef dus achter met 4 kinderen. Drie dochters en een zoon.

Het eerste huis met stromend water in Heerlen
Mijn grootmoeder kocht in 1912 een pand aan het Emmaplein – nu het Pancratiusplein – van de familie Geurten en de acte werd gepasseerd bij notaris Pasmans. Dat pand werd afgebroken en een nieuw pand werd gebouwd annex slagerij door een aangetrouwde neef, aannemer Jean Michiel Hubert Ubachs met elektriciteit en stromend water. Erg luxe voor die tijd. Ubachs is vooral bekend geworden als aannemer van de spoorlijn ,,Het Miljoenenlijntje”. Tegenwoordig zit in de oude slagerij tapasrestaurant Bolero. Ze hebben bij de laatste verbouwing de 4 gevelstenen van de slagerij weer zichtbaar gemaakt.

De overnamen van de slagerij
Mijn grootmoeder verdienden goed aan mijnwerkers en gedeserteerde Belgen uit de 1e wereldoorlog. Er werden in die tijd rond de 12 runderen per week geslacht ,,achter op de plaats” in de Plaarstraat. De kleine winkeltjes in de Plaarstraat met o.a. nu naai- en verstelatelier, daar waren beneden de koelcellen waar de halve runderen hingen. De meiden en knechten woonde erboven. Mijn grootmoeder hertrouwde 6 jaar later met de meesterknecht Vliegen en kreeg in april 1917 nog een zoon. Een halfbroertje voor de 4 anderen. Mijn grootmoeder stierf kort daarna op 40-jarige leeftijd. Vliegen bouwde daarna een huis in Hoensbroek. De slagerij werd overgenomen door een aangetrouwde nicht van mijn grootmoeder Klinkenberg-Kohnen met een K, dus geen Bohnen met een B. Die slagerij heeft tot ongeveer midden jaren 50 bestaan.

Op de Akerstraat naast opticien Jongen, nu de fietsenstalling, lag overigens nog een slagerij, voor varkens. De vier kinderen kregen omdat ze wees werden, ieder een andere voogd. Die moesten verantwoording afleggen over het beheer van het kindsdeel dat zij beheerden. Werkelijk alles werd in rekening gebracht, kleding, voeding, zelfs onderdak tijdens hun vakanties. De rest van het jaar zaten de 4 wezen ergens op een kostschool.

Kasteel Limbricht
Mijn overgrootmoeder Klinkenberg-Duyzings, bracht mijn moeder naar haar dochter May Claessen-Klinkenberg, die woonden in de Dautzenbergstraat. In de oorlog is op het huis een bom gevallen. Van de 4 wezen ging de oudste, broer Joseph (Sjef), ging naar Rolduc, werd priester en na zijn studie Nederlands, neerlandicus en werd daar als professor Bohnen leraar Nederlands. Vervolgens werd hij rector op het Bisschoppelijk college in Sittard, bijnaam ,,de Bolle” en op latere leeftijd pastoor van de basiliek Onze Lieve Vrouw Sterre der Zee in Maasticht. Hij kocht ook nog in zijn Sittardse tijd, kasteel Limbricht voor een symbolisch bedrag van de gemeente en liet het zwaar vervallen kasteel helemaal opknappen met sponsorgelden als buitenverblijf voor het college. Wat hem echter niet lukte.

De drie dochters
Dochter Maria stierf op 17 jarige leeftijd aan tbc. De jongste dochter Lily had later tegenover de kerk Meezenbroek slagerij Quaedvlieg met haar man. Mijn moeder Berthe ging eerst naar kostschool in Schimmert daarna naar de Ursulinen in Sittard en Maastricht waar ze opgeleid werd tot onderwijzeres en in 1924 op 18 jarige leeftijd in Meezenbroek voor de klas stond met 57 kinderen in haar klas, voornamelijk Polen, Tsjechen en Hongaren, die nauwelijks Nederlands spraken. Vele van hen liepen uit armoede zelfs in de winter nog op blote voeten. Een enkeling waar de vader een paar centen meer had liepen op klompen.

Mijn moeder en haar broer en zus kwam op hun 21e jaar het geld vrij wat van de erfenis over was. Mijn vader woonde op de Sittarderweg en ging in Meezenbroek naar de kerk waar hij mijn moeder leerde kennen en zij trouwden in 1928. Mijn vader was op 19 jarige leeftijd examinator machineschrijven bij Instituut Pont. Op die leeftijd werd hij ook jaren voorzitter van Jong Limburg , een soort studentenclub. Van het geld van de erfenis hebben mijn ouders in 1932 een huis laten bouwen aan het Vredesplein, wat nu de Laan van Hövell tot Westerflier heet.