Na de intocht van de Sint in Heerlen (2)

Dan komt toch de tijd dat je toch ieder jaar meer en meer hoort ’Sinterklaas bestaat niet.’

Kinderen die daaromtrent ingelicht waren door oudere broers of zussen en nou, die wisten het toch wel beter dan wij sneuzels uit de 1e of 2e klas? Niet dan? Eerst dacht ik nog ‘Bestaat toch niet dat Sinterklaas niet bestaat, want hij is er 5 December toch? Bij oma?’

Dit is het vervolg op: Na de intocht van Sinterklaas

Maar twijfel was gezaaid, ik woonde toen nog in Heerlen-Centrum en ja, als ik er zo over nadacht…. Daar had ieder zichzelf respecterend groot warenhuis tegen die tijd wel een Sinterklaas, als je ouders maar genoeg kochten dan mocht je op vertoon van de kassabon of iets van dien aard eventjes de Sint daar, heel verlegen, een handje geven. Hoe het systeem precies werkte weet ik niet meer, maar spontaan naar hem toegaan kon in ieder geval niet zomaar.

De échte Goedheiligman
En ik kreeg toch mijn bedenken, zoveel Goedheiligmannen overal? Sint kon veel, maar overal tegelijk zijn dat ging toch niet? Vader en moeder hebben het nog even leuk geprobeerd met “Zoonlief, dat kan hij ook niet, dus dat zijn hulpsinterklazen, die bij Oma dat is DE ECHTE.” Maar nu verlangde ik ook tekst en uitleg van hun, zomaar jaren lang hun zoon voor het lapje houden. Dat konden ze toch niet zomaar maken vond ik.

Dus na de belofte dat ik voorlopig mijn jongere zusje en broertje nog in de waan van het bestaan zou laten kreeg ik het Sinterklaasverhaal te horen en over de traditie van het Sinterklaasfeest. Dat betekende voor mij dat ik een jaartje ofzo daarna met mijn 12e deel uit mocht maken van oma’s Sinterklaas Organisatie.

De Sinterklaas Organisatie
Want zo kon je het wel noemen, ze had haar kleinkinderen, soort bij soort en passend bij elkaar qua leeftijd en zo ingedeeld. Telkens zo’n 3 of 4 die hetzelfde aan cadeautjes kregen. Zij en ook haar kinderen verzamelden of kochten dan, natuurlijk in overleg en binnen het bescheiden budget, het hele jaar met uitverkopen of goedkope aanbiedingen alvast kleinigheden zoals prentenboekjes, schriften, kleurpotloden zulk spul dus. Maar veel werd zelf gemaakt, zo begin september kreeg eenieder van haar kinderen de vraag te horen, “Zou jij dit of dat willen doen of maken”

Nou ja, echt een vraag was het niet, eerder een opdracht, haha.

Maar oma was zeer creatief en bijna al haar kinderen ook, dus geen probleem lukte altijd. Zij behield wel de supervisie erover door regelmatig te informeren naar de voortgang der werkzaamheden. Mijn moeder b.v. was echt een kei in naaien en handwerken, deed ze ook graag en veel. Dus was ze in die tijd dan ook druk bezig met naald en draad, lapjes en zo

En ik had dat creatieve van de familie gelukkig geërfd en neef Karel, die even oud was als ik, ook. We waren zo’n 12 jaar en gingen dan vaak naar oma om te helpen. Inmiddels waren mijn ouders ook verhuisd naar Meezenbroek, dus dat was al makkelijk. Speelgoed maken was echt leuk werk, oma had werktekeningen en die moest je dan heel nauwkeurig overnemen op triplex, karton of wat dikker hout. Wel voorzichtig want de originele tekening werd zorgvuldig bewaard hoor. De vrouwelijke kant had natuurlijk ook de beschikking over patronen en materiaal wat nodig was. Iedereen maakte het benodigde gewoon thuis, maar neef Karel en ik hadden het voorrecht om oma te helpen, dus als het nodig was na schooltijd snel naar de Tooropstraat.

De 4 zandtreintjes
Onze eerste opdracht was meteen best moeilijk we moesten 4 zandtreintjes fabriceren, een ieder bestaande uit locomotief en3 kiepwagens erachter. Dus 4x de tekening overnemen op het triplex en dan puntje van de tong uit je mond, heel geconcentreerd figuurzagen. Zo recht mogelijk en op het lijntje. Hmm, oma was opeens niet zo zachtaardig als we dachten hoor. Ben je gek, die controleerde me toch die eerste middag hoor! En als ze dan je moeizaam gezaagde onderdeel met een zuinig mondje bekeek…. Dan hoorde je “Maar Bennie (of Kareltje) dat past zo nooit, en achteloos het deel op tafel leggend hoorde je dan bij het weggaan van ze “Maak dat maar over en laat me zien’. Harde leerschool die eerste middag, maar wij wisten dus de 2de middag wat voor eisen er gesteld werden. En waarom we eerst de grote onderdelen moesten zagen, immers als die verknoeid werden kon er meestal nog een kleiner deel uit gemaakt worden.

Bijkomend voordeel van dat nauwkeurige was dat je minder hoefde te schuren, een werkje waar ik nu nog een bloedje hekel aan heb. En toen had je ook nog niet die handige Black en Dekkertjes voor alle soorten karweitjes, alles was moeizaam handwerk. Dan kwam, als alles gecontroleerd was natuurlijk, het in elkaar zetten, daar was ze altijd in de buurt om met raad en daad ons terzijde te staan.

En ook gelukkig weer zo lief en zachtaardig als we ze kenden, die eerste middag was dus een soort examen geweest zeg maar. Zo vorderden onze treintjes gestaag, eerst nog eens kijken of er nog iets afgeschuurd moest worden, provisorisch in elkaar zetten met een paar triplexspijkertjes als dat ging, kijken of je een onderdeeltje beter eerst kon verven en daarna pas in elkaar zetten. En dan het verven. Karel en ik moesten drie blauw/gele een rood/geel treintje maken, heh?

Raadsel snel opgelost, ze kende de kleurvoorkeur van degene die een treintje kregen, vandaar dus. Dat lijmen was toen der tijd ook een heel gedoe, die lijm moest ‘Au bain Marie’ verwarmd worden. Dan werd dat bruine goedje pas zo dun stroperig dat je het met een kwast kon opbrengen, beenderlijm was het geloof ik en uiteraard toen ook nog in een glazen potje. Oh je, dat mocht beslist dan niet vallen. En warm was het ook nog. Wat uit de naden kwam direct wegvegen daar werd anders de verf niet mooi. Met een paar triplexspijkertjes vastzetten. Waar nodig klemmen met weckringen, die voldeden voor zoiets heel goed. En dan afverven en afwerken met wieltjes, haakjes voor de koppelingen enz.

En zo was na verschillende middagen noeste huisvlijt ons eerste aandeel klaar om 4 kinderen te laten stralen. Karel en Bennie straalden ook van trots toen die vier treintjes netjes naast elkaar op tafel uitgestald stonden. En straalden nog meer toen oma ze helemaal goedkeurde en ons een compliment gaf. Nu glommen we helemaal van trots, we hoorden wat het Sinterklaasfeest bij oma betreft nu tot de groten! Zo droeg dus ieder huishouden hun steentje bij.

De kruiwagens van opa
Opa was niet zo voor dat kleine werk, die had meer de instelling van het moet stevig zijn, die kinders gaan er niet zo zachtzinnig mee om hoor. Dus als hij in zijn schuurtje iets maakte, was daar beslist geen triplex bij, ik geloof dat zijn stelregel was dat, als je het met tweeduims spijkers aan elkaar kon krijgen wordt het goed. Zo herinner ik me een keer dat er twee kruiwagentjes tevoorschijn kwamen met Sinterklaasavond.

Mooi groen gelakt en met twee wielen eronder, waarschijnlijk dus van een afgedankte kinderwagen of zo. Maar die as met die twee wielen er aan waren met spiraalveren aan het bakje bevestigd. JA DAT LEEST U GOED! Kruiwagen met verende wielen hoe kwam die op het idee.

Verder helemaal in opa’s stijl. Degelijk dus. Ik denk dat je er een paar zakken cement, wat gewicht verdragen betreft tenminste, op kon leggen. Wonderbaarlijk genoeg lag het zwaartepunt heel goed en was er heel licht mee te rijden. En verslijten? Ja de verf hooguit want ik weet dat ze van de neefjes die ze toen kregen ook nog een poosje overgegaan zijn naar jongere broertjes of neefjes.

Het jaar daarna overleed oma plotseling en onverwacht ongeveer een maand voor Sinterklaas. Dus geen feest, de hijskraantjes waar Karel en ik aan bezig waren gingen als halffabricaat naar de ouders van die gene waar ze voor bestemd waren. En die Sinterklaas was dus bij de kinderen van opa en oma dat jaar voor ieder in huiselijke kring een beetje sombere en sobere viering veelal ter wille van de nog jonge kinderen. Opa Clever had niet de creativiteit en ook de tijd niet om de draad weer op te pakken daarna. Maar de traditie ging toch voort.

Want bij ons thuis en naar ik gehoord heb bij de meeste kinderen Clever werd nog steeds Sinterklaasfeest gehouden. Maar naarmate ook zus en broer ouder werden en ook aanhang kregen werd het van pakjesavond meer en meer surprise avond, natuurlijk de gemaakte surprises voorzien met (kreupel)rijmpjes.

Met moeders verjaardag eind oktober als toch de hele familie bijeen was werden er lootjes getrokken. Ieder leverde een verlanglijstje in, dat stopte mn moeder in een envelop en hield de envelop met het lijstje achter van degene die trekken moest. Het budget wat besteed mocht worden was dan allang bekend gemaakt, nu ging het immers om de leuke surprises.

Ook na de dood van mijn vader werd dat voortgezet, mijn moeder vond dat zo mooi, dat was haar feest. Ze leek niet alleen in uiterlijk als 2 druppels water op haar moeder, met het organiseren voor hun en later dus haar Sinterklaasfeest dus ook. En onze vader….? Als ze maar uitlegde wat hij moest maken en het ook niet een te klein en te fijn werkje was voor zijn grote handen. Dan deed hij net zo hard mee.

Een ander Sinterklaas feest
De niet zo creatief begaafden vroegen moeder en mij vaak raad of ideeën met het bedenken van surprises en we bedachten altijd wel iets leuks. Mijn probleem was dat ik op mijn best was onder stress, zo tegen de “deadline” van 5 december aan. De cadeautjes had ik wel al, het idee voor de surprise ook, maar het mooist werden ze op het laatste moment. Door mijn echtgenote werd dat dus totaal niet gewaardeerd, die schoot daar volkomen van in de stres. Maar het kwam altijd goed hoor.

Ook na het vrij vroege overlijden van mijn vader zette ze de traditie voort, maar naarmate ze ouder werd hebben we haar toch zover gekregen dat de avond zelf met de bijbehorende hapjes en drankjes, bij mij thuis zou gebeuren. Toen ook zij overleed met de gezegende leeftijd van 83 en altijd zelfstandig kunnen wonen is nog een paar jaar de traditie door mij voortgezet. Maar eerlijk gezegd, de fut werd ieder jaar wat minder. Er kwam zogezegd steeds meer de klad in.
Het was in zo’n steeds kleiner wordende kring niet het “Sinterklaas” meer waar we als klein kind mee opgegroeid waren. En ik denk dat veel mensen van mijn generatie dezelfde ervaring hebben opgedaan.

En Tijden veranderen nu eenmaal.

Mooie blijvende herinneringen
En gelukkig maar ook. Onze kleinzoons willen geen autootjes meer of een step of zo iets.
Bits en Bytes horen erin te zitten, of Blue Berry’s iets van dien aard moet het zijn, minstens een uitgebreid spel voor op de console. Niet mijn idee van een geschenk, maar wel zo makkelijk, want dat gewenste zoeken ze het liefste zelf uit en dat is maar beter ook. Ik heb een beetje Windows 7 op mijn pc onder de knie. Verder ben ik nu langzaam redelijk A-Digibeet en de hele dag met toetsjes en schermpjes bezig zijn is niets voor mij.

Ik zou gegarandeerd iets kopen wat al veroudert is als ik de winkel uitloop. Dus is het al een paar jaar “Cadeau onder couvert”. Ik maak er nog altijd een leuk geldcadeautje van, maar we hebben dus een paar jaar geleden besloten dat deze manier van cadeau geven passender is onder de kerstboom. Ook een mooi feest hoor daar niet van.

Maar daarmee is definitief een traditie verdwenen waar ik hele fijne, mooie jeugdherinneringen aan heb. De traditie van de Sint is nu in Heerlen, dus komt hij binnenkort bij oma, hoera.