Al 113 jaar een begrip: Het bijzondere verhaal van de familie Vaessen

In 1883, toen Heerlen nog helemaal agrarisch was en een klein centrum had, woont de familie Vaessen in de boerderij de Morgenster. Dit bijzondere huis ligt in die tijd aan de rand van Heerlen, net in Voerendaal. In gesprek met Steph Vaessen die momenteel de zaak runt, ontdekken we hoe het verhaal van deze bijzondere familie verder gelopen is.

Opkamer Morgenster
Stephan, de grootvader van Steph, is in die tijd de jongste van zeven kinderen. Doordat hij op 17-jarige leeftijd pleuritis krijgt, is hij niet geschikt voor het werk in het boerenbedrijf. “Mijn overgrootouders vroegen zich dan ook af wat ze met hem aan moesten nu hij niet in het eigen bedrijf kon gaan werken. Wat opviel was dat hij goed was in dingen repareren, zowel elektrische apparaten als ook horloges.”

Zo start Stephan in de opkamer van de boerderij een atelier. Hier repareert hij onder meer horloges en wekkertjes. “Voor het transport van de spulletjes terug naar de klant vroeg mijn grootvader regelmatig studenten. Deze brachten dan voor een kwartje het horloge of wekkertje terug naar de klanten in Heerlen.”

Eigen pand
Rond 1915 groeit Heerlen ontzettend vanwege de bloei van de mijnindustrie. Dat maakt de stad aantrekkelijk voor ondernemers. De toen 32-jarige Stephan koopt dan ook een stukje grond midden in de Oranje Nassaustraat. Hij koopt het van de welbekende en rijke meneer Franck.” De grond kostte toen der tijd 3500 gulden en dat was nu precies het bedrag wat mijn grootvader in vijftien jaar in de opkamer van de Morgenster verdiend had.”

Een geschreven brief aan de dochter van de familie Franck leidt in 1917 tot een huwelijk en de opening van de zaak in datzelfde jaar. “Mijn grootouders erfden later een pand ter hoogte van ons huidige perceel. Een hoekpand was het toen nog niet. Het gebouw moest afgebroken en herbouwd worden, dat gebeurde en het werd verhuurd.”

In 1938 blijken de huurders, die onder andere een kousenhuis hadden, met inboedel en al ineens verdwenen, een schuld achterlatend. “Wat nu?!” is dan de vraag, helemaal met de dan aanwezige oorlogsdreiging. “Mijn grootouders besloten de zaak naar dit pand te verplaatsen. De buitenkant van het gebouw werd precies zo gemaakt als het nu is. Bij het 65-jarig bestaan werd het verder verfraaid door het klokkenspel dat nu nog steeds aan de gevel hangt.” Ook de rolluiken die de etalages nu beschermen zijn nog uit die tijd.

Herinneringen
In 1942, als het bedrijf vooral van reparaties leeft vanwege de oorlog, komt Winand, Steph’s vader, erbij in de zaak. Aan deze tijd heeft Steph mooie herinneringen, glimlachend vertelt hij erover.

“Mijn vader was gek op windhonden maar ook op vogels. Zo zette hij een volière op het dak zonder vergunning, deze
mocht nog blijven staan ook. Zelf verkocht ik als klein jongetje een spinklokje voor negenenzestig gulden. Ik was toen te klein om hem zelf van de muur te halen en aan de nieuwe eigenaar te geven. Dat is nog steeds een van de hoogtepunten uit mijn leven.” Een gebeurtenis die de familie Vaessen ook bij is gebleven is dat op 31 januari 1941 het eerste Nederlandse protest tegen de Duitsers in Heerlen plaats vond. Deze actie heeft zich voor een deel afgespeeld op de Bongerd.

Mooi & duur
In het centrum van Heerlen vinden we in de vorige eeuw veel juweliers. Het is dan ook belangrijk dat Vaessen zich gaat onderscheiden.“Toen ik in 1972 de zaak overnam, besloot ik op zoek te gaan naar betere merken en voor dure sieraden en zilverwerk te kiezen. Er kon vanaf dan iets in de winkel gevonden worden van honderd maar ook van twintigduizend gulden”. Om zichzelf verder te ontwikkelen gaat Steph studeren. Ieder jaar haalt hij een ander diploma variërend van diamantenkennis tot antiek zilver en nieuwe sieraden. “In 1973 liet ik me beëdigen tot taxateur. Later werd ik ook regelmatig gevraagd als zilverexpert voor het programma Tussen kunst en kitsch.”

Ondertussen is de zaak altijd blijven groeien. Achter ieder sieraad dat Vaessen verkoopt, zit een verhaal, tevens moet het er over honderd jaar nog zijn. “Hetgeen dat mensen bij ons kopen, gaat van generatie op generatie. Bovendien zijn wij altijd aanwezig bij de mooie momenten in het leven van mensen. Sinds 2000 zijn wij hofleverancier en dat is een postume eer aan mijn grootvader en vader die samen de langste tijd van die honderd jaar hebben gewerkt aan onze betrouwbare naam.”

De zaak nu
Momenteel werkt Steph met zijn twee zoons in de zaak. Naast het winkelgedeelte ligt een aparte shop waar bekende, trendy en goedkopere merken worden verkocht. Verder vinden we in het pand onder meer een plek waar mensen hun trouwringen kunnen uitzoeken en waar zilverwerk te koop is. Al honderdendertien jaar is het bedrijf onverwoestbaar en een vast gegeven in het centrum van Heerlen. De passie voelend in de zaak zal Vaessen dat de komende honderd jaar ook zijn.