Dit jaar bestaat Villa Welteroord – de villa van Natuurvriendenhuis Eikhold – 100 jaar. Erkend als monument en een begrip in Heerlen, is het voor de organisatie reden om dit samen met belangstellende te vieren.
Aan de rand van natuurgebied Terworm aan de Valkenburgerweg 72 ligt het natuurvriendenhuis Villa Eikhold. Het is gevestigd in een mooie oude villa die in 1913 werd gebouwd in opdracht van Ir. Jan Koster. Deze zoon uit een Lutherse Amsterdamse familie trad op 25- jarige leeftijd in dienst van de mijn Laura. Als werktuigbouwkundig ingenieur zag hij al snel de mogelijkheden in Zuid-Limburg en richtte in 1901 de “Nederlandsche Maatschappij tot het verrichten van mijnbouwkundige werken” op. Hij had succes, niet alleen in Nederland maar ook in Duitsland en Engeland, de U.S.A en Nederlands Indië. Al die tijd woonde hij in Heerlen. Voor de huisvesting van zijn personeel liet hij in het Eykenerveld woningen bouwen en in 1913 een grote villa aan de Valkenburgerweg voor zichzelf en zijn vrouw Paula Helena Greeven.
Het echtpaar was actief en geliefd in de Limburgse gemeenschap. Ir. Koster werd in 1923 lid van de Provinciale Staten en in 1926 liberaal lid van de 1e Kamer. Deze functie bracht hem in contact met koningin Wilhelmina en Prins Hendrik, die later vrienden zouden worden en ook bleven overnachten in de huidige “Koninginnekamer”.
Jan Koster was tevens eigenaar van oliebronnen in Argentinië en Roemenië. Tijdens de beurskrach in 1934 in Argentinië verloor de heer Koster 1,4 miljoen gulden. Dit verlies raakt hem zo dat hij als gevolg daarvan in 1935 overleed. Na het overlijden van de heer Koster bleef zijn echtgenote alleen achter, maar zijn vrouw bleef de sociale functie van het echtpaar voortzetten. Zij woonde in het huis met haar gezelschapsdame Fraulein Gertrude Kannegiezer en bleef de hartelijke gastvrouw voor vooral de kinderen in de wijk Welten. Na haar overlijden in 1954 werd de villa bij gebrek aan erfgenamen verkocht aan de Stichting Exploitatie Ontwikkelings en Vakantieoord Zuid Limburg. In 1955 wordt het overgedragen aan Stichting Natuurvriendenhuizen in Amsterdam, het huidige Nivon.
De villa
De villa, origineel Villa Welteroord genaamd, dateert uit 1913. De villa is gebouwd naar een ontwerp van architect Philip Warners jr. die hiermee een van zijn eerste opdrachten werkelijkheid zag worden. Het ontwerpen van landhuizen voor familieleden behoorde tot zijn eerste bouwopdrachten. Zo was Ir. Jan Koster zijn oom. (1) De villa heeft kenmerken van verschillende stijlen en stromingen en behoort tot ons cultureel erfgoed. In 1999 werd Villa Eikhold een Rijksmonument. De naam is ontleend aan Kasteel Eyckholt waar al in 1381 melding van wordt gemaakt maar nu helaas slechts een nabij gelegen ruïne is.
De ligging is opmerkelijk. Bij de bouw stuitten de werklieden op oude graven en bleek de ligging boven op een Romeins grafveld, direct grenzend aan de Vicus Coriovallum, de oude Romeinse benaming voor Heerlen.
Na het overlijden van Paula Helena Greeven begon het NIVON in 1955 met activiteiten in de villa en zette de sociale en maatschappelijke betrokkenheid van de familie Koster voort. Het aantal bedden in de villa, verdeeld over 8 zalen, bleek al snel onvoldoende. In 1978 werd begonnen met de aanbouw van een slaapvleugel en eind juni 1979 konden de eerste gasten daar worden gehuisvest. Niet meer in zalen met 4 á 8 bedden, maar in 28 tweepersoonskamers. Zo is er nu de beschikking over ruim 80 bedden.(2) Het landgoed bevatte naast het woonhuis een grote parkachtige tuin en een Koetshuis, waar naast de grote schuur voor koetsen, een kleine woonruimte was voor de twee knechten.
Klik op linksstaande QR-code. Print de QR-code uit en hang deze op. Door te scannen met een telefoon komen bezoekers direct uit bij dit verhaal.
Pal tegenover Eikhold begint de Pijnsweg, met een steil heuveltje van een meter of vijftig. Op de top daarvan, aan de linkerkant, was 6 jaar lang mijn ouderlijk huis. Ik was een jaar of 16 en elke keer als ik de deur uit ging richting Valkenburgerweg keek ik dus uit op Eikhold. Vaak heb ik me afgevraagd wat er in die villa gebeurde, want het was duidelijk geen woonhuis. Pas vele jaren later kwam ik daarachter.
Huize Eikhold, vaak verbleven, in het najaar en winter, als mijn Ouders Grada en Gerard Huisken er weer eens ” huiswacht ” waren en mijn vader er als vrijwilliger werkte, veel werk werd daar verzet.
In de zomer stonden we altijd op de kamping “de Gele Anemoon” in Wijlre, met half Mezenbroek, waar mijn ouders een van de oprichters waren.
Mooie tijd gehad daar, daardoor wel een hekel aan kamperen gekregen.
ik vond het als kind altijd een schitterend huis. Als je binnen kwam, rechts het knusse “huiskamertje”, en achter de grote keuken. De houten trappen, grote hal. Geweldig.
Huize Eijkhold , leuke herinneringen aan. Er werd veel gedaan en georganiseerd, zoals Sinterklaas feest , complete shows met zang en dans uit gevoerd door de jeugd die in de zomer op camping de Gele annemoon hun vakantie door brachten. En wat waren de slaapzalen gezellig. Er werd van allerlei kattenkwaad uit gehaald waarbij je moest zorgen dat je niet betrapt werd. Maar een ontzettend leuke tijd.