“Mij zijn geen bepalingen bekend”

Na 36 jaar burgemeesterschap ben je geen onbesproken blad. Kort voor zijn pensionering in 1962 werd aan het ministerie van Binnenlandse Zaken voorgesteld om Heerlens burgemeester Marcel van Grunsven te bedanken voor de “vele en gewichtige diensten”.

Volgens de chef van de afdeling binnenlands bestuur was dat teveel van het goede. Van Grunsven was nogal kritisch ingesteld, ook tegenover de hogere organen, en hij had niet verzuimd dat kenbaar te maken. Het woord “vele” werd uit de dankbetuiging geschrapt. Van Grunsven was gewoon stronteigenwijs. Mede daardoor wist hij veel te bereiken, maar ook ongewenste zaken tegen te houden. Daar kreeg ook de Duitse bezetter mee te maken. Een schijnbaar onbeduidend voorval ter illustratie.

46 vlaggenpalen
Alles wat deed denken aan het Huis van Oranje moest vanaf 1940 uit beeld. Alle afbeeldingen van nog levende leden van het koninklijk huis moesten uit openbare ruimtes verdwijnen. Hetzelfde gold voor straten, pleinen en parken die hun naam droegen. Uitbannen van Oranje hield ook de liquidatie van Oranjeverenigingen in. De eigendommen moesten in beslag genomen worden. In Heerlen bleek alleen de Oranjevereniging “Heerlerheide” over enig eigendom te beschikken. De waarde omvatte 46 meterslange vlaggenpalen, 47 vlaggenstokken, 47 vlaggen met de Nederlandse driekleur en een hand vol kindervlaggetjes. Ze werden opgeslagen in het politiebureau. Een jaar later lagen de spullen er nog, toen de bevoegde instantie de opdracht gaf om ze te verkopen. “Natuurlijk niet!” zie Van Grunsven. Hij maakte er een spel van. Zijn antwoord aan de betreffende Commissaris in Den Haag: “Mij zijn geen bepalingen bekend op grond waarvan ik gehouden zou zijn tot het verrichten van de door U bedoelde rechtshandelingen. Gelet op de Verordening van de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied van 28 februari 1941 (verordening 41/41) heeft naar mijn mening de gemeente geen bemoeienis met deze aangelegenheid.” Daar kon men het in Den Haag mee doen. Tot februari 1944 nam stof bezit van de palen. Tot twee keer toe probeerde men toen de palen alsnog te verzilveren. Van Grunsven hield echter zijn poot stijf. Geen paal ging de deur uit. In augustus 1945 lagen de palen nog steeds op het politiebureau van Heerlerheide en konden ze gebruikt worden om de verjaardag van koningin Wilhelmina te vieren.

Veel meer informatie over Marcel van Grunsven is te vinden in het recent verschenen boek “Eindelijk een echte burgemeester” van Fred Cammaert en Marcel Put. Eerder verscheen ook het boek ‘De geur van kolen’ met hierin passages over burgemeester Marcel van Grunsven. Meer informatie over dit boek valt hier te lezen.