Bron: Rijckheyt.nl | Oranje Nassaustraat (18-11-1958). In het midden de Bongerd.

Winkelen in de vijftiger jaren

Samen met Bert Nijkamp doorlopen we het winkelaanbod in Heerlen in de jaren ’50. Aan de hand van advertenties in het bedrijfstijdschrift STEENKOOL komen vele herinneringen naar boven.

In een eerder verhaal schreef ik over de winkels in Meezenbroek waar de bewoners hun dagelijkse boodschappen deden. De melkboer, de bakker en de groenteboer kwamen nog langs de deur.

Op gezette tijden trokken ook voddenboer (loemelepiet) Borghans, het mank lopende “Scheveningse visvrouwtje” en een “scharensliep” door de wijk. De katholieken deden uiteraard boodschappen bij R.K. neringdoenden en brood betrokken zij van de O.D.B. aan de Parallelweg; de “rooien” hadden hun eigen bakkerij “Glück Auf” die op de hoek Kempkensweg/Spoorsingel gevestigd was.

Bron: Demijnen.nl | Cover blad Steenkool 1947 nummer 14
Bron: Demijnen.nl | Cover blad Steenkool 1947 nummer 14

Het tijdschrift STEENKOOL
Vlakbij was het depot van de Amstelbrouwerij welke behalve alcoholhoudend dorstlessend vocht ook staven ijs leverde die caféhouders, horecabedrijven en visboeren gebruikten voor hun koelkasten. Misschien dat sommige mensen daarom nog steeds van een “ijskast” spreken. Behalve de twee coöperatieve broodbakkerijen waren er natuurlijk ook “gewone” bakkers zoals Kessels-Roos en bakkerij Cloodt wiens naam in sierlijke gouden op de bakkerskar vermeld stond. Ongetwijfeld zullen er veel meer zijn geweest, maar dat weet ik niet. En aan de Schandelerstraat was een depot van de ZHB (Zuid-Hollandse Bierbrouwerij). Zoals wel meer nazaten van Limburgse mijnwerkers bezit ik meerdere ingebonden jaargangen van het tijdschrift “STEENKOOL, het bedrijfstijdschrift van de Nederlandse Steenkolenmijnen. Jaargang 1953 heb ik er op nageslagen om te zien welke winkels en middenstanders hun koopwaar middels advertenties aan de klant wilden slijten.

Bron: Rijckheyt.nl | Oranje Nassaustraat (18-11-1958). In het midden de Bongerd.
Bron: Rijckheyt.nl | Oranje Nassaustraat (18-11-1958). In het midden de Bongerd.


De Valkenburgerweg, de Willemstraat en de Oranje Nassaustraat

Bij A. Willemsen aan de Dautzenbergstraat 30 kon men terecht voor hotelporselein en inmaakglazen. Of Benschop zelf meubels maakte weet ik niet, wel had de firma een fraai wit pand met een vijver ervoor aan de Valkenburgerweg. In ieder nummer van dat bedrijfsblad stond een advertentie van Blue Band “dat nieuwe energie geeft.” Pas- en trouwfoto’s maakte o.a. Bonke aan de Akerstraat 24. Boumans, Willemstraat 21 had “Alles voor het kind”, zoals ledikantjes en boxen in de aanbieding. Uiteraard ontbreekt een advertentie van Brand’s bier niet. Tegenwoordig kun je het ook in de supermarkt verkrijgen, maar destijds was het “pittig gehopt uitsluitend voor kenners”. Brekelmans aan de Oranje Nassaustraat 39 leverde luxe schoenen en als je moeder de Vrouw wilde verrassen (of iets goed te maken had) dan was het niet zo ver lopen naar Akerstraat 40 waar Corn. Koster zijn bloemenmagazijn had.

De firma Cox aan de Dautzenbergstraat 40 verkocht dames en herenkleding en Electro Lebouille, Oranje Nassaustraat 36 leverde radio’s, koelkasten, etc. Aanhangers van “de blauwe knoop” lieten de zaak van de Fa. Alph. Tissen, Laanderstraat 12, links (of rechts) liggen omdat daar gedistilleerd, likeuren en wijnen verkocht werden. Fa. Vincken-Meisters, Oranje Nassaustraat 24 leverde eet- en koffieserviezen. De Fa. Wouters & Zonen dreef een groothandel in levensmiddelen aan de Geerstraat 79A.

Bij herenmodezaak Ferd. Bush kon je shirts in 12 modekleuren kopen. Je moest wel weten waar die zaak gevestigd was want dat vermeldt de advertentie niet. Fred. Consten, Oranje Nassaustraat 14, was opticien maar je kon er ook terecht voor goud, zilver en uurwerken. Tevens was de zaak A.M.F. leverancier (van het befaamde ziekenfondsbrilletje?).

Ik herinner me dat Garage Rompelman aan de Sittarderweg, dealer was van Rovin, een z.g.n. dwergauto van Frans fabricaat. Voor een Ford moest je bij Van Haaren zijn die eerst aan de Valkenburgerweg gevestigd was, maar later naar een nieuw gebouwde garage aan de Schandelerboord verhuisde. In het bedrijfspand aan de Valkenburgerweg vestigde zich GM-dealer Canton-Reiss welke voordien aan de Geleenstraat zaken deed.

Bron: Rijckheyt.nl | Frisdrankenfabriek Herschi in Hoensbroek
Bron: Rijckheyt.nl | Frisdrankenfabriek Herschi in Hoensbroek

Het bier waar Limburg trots op is
Heerlen telde destijds verschillende hotels, maar alleen het Grand Hotel aan het Wilhelminaplein adverteerde in het mijnwerkersblad. Directeur was F.J.M.N. Pot.
Behalve de brouwers van “het bier waar Limburg trots op is” adverteerde ook de brouwerij uit Gulpen met haar Gulpener Dortmunder. Hendro’s Groothandel prees de “oliebadwasmachines met gepatenteerde rubber rand om de kuip” aan. Deze zaak was te vinden op het adres Heisterberg 63 in Hoensbroek. En ja, wie herinnert zich niet de frisdrankenfabriek van Herman Schiffers, eveneens uit Hoensbroek. Uhhh…nooit van gehoord? HERman SCHIffers (Herschi) dan?

Lees ook deel twee van “Winkelen in de vijftiger jaren”

Bert

Bert Nijkamp werd in 1941 in Heerlen geboren. Twintig jaar woonde Bert in Meezenbroek. Deze tijd was voor hem onvergetelijk. Na een (mislukte) start in de horeca diende hij zijn militaire dienstplicht te vervullen en in die periode was zijn gezin in 1961 naar Apeldoorn verhuisd. Na te zijn afgezwaaid, had hij een paar jaar een adm. functie bij een constructiefabriek om daarna als burger-ambtenaar in verschillende technisch/ administratieve functies bij een TD-eenheid van Defensie zijn brood te verdienen. Al sinds zijn jonge jaren schreef hij graag en was hij geïnteresseerd in historie. Zowel voor die constructiefabriek, als voor zijn militaire werkgever heeft hij verschillende artikelen geschreven. In 2010 schreef Bert samen met een oud-collega een boek over over “150 jaar Kamp Nieuw Milligen”, een militair complex midden op de Veluwe. Ze hebben er twee jaar aan gewerkt. En in 1991 kwam een door Bert geschreven boek uit over 75 Jaar Apeld. Chr. Mannenkoor (zie www.acm-apeldoorn.nl) waarvan hij al jaren lid was (de basis voor zijn liefhebberij voor mannenkoorzang was n.b. bij het K.H.M. St. Pancratius gelegd!). Bert is op 10 oktober 2012 in Apeldoorn overleden.

27 gedachten over “Winkelen in de vijftiger jaren”

  1. De herenmodezaak van Ferd. Busch (volgens mij schreef je dat met sch) zat op de hoek van de Geleenstraat en de dr. Poelsstraat, tegenover waar eerst juwelier Bour zat.
    Ik ken het blad Steenkool niet, maar ik ken ook nog veel winkelnamen van vroeger: het Wonder van Heerlen en Kurnig (lampen), Wouters Sanders in de Akerstraat (groenten, fruit etc.), mijn oom Charles Crombach had een bakkerij/patsserie in de Willemstraat en een filiaal in de dr. Poelsstraat, vlakbij de Akerstraat. Dat was heel gunstig want toen was het St. Jozefziekenhuis nog in het centrum en daar kreeg hij heel veel klanten van.
    In de Saroleastraat had je de Kapé, een soort kledingwarenhuis. En op het Kerkplein was een levensmiddelenzaak, de eigenaar was meneer Vrösch, heel aardig.
    Op het Kerkplein was ook Valderop, een zaak in huishoudelijke apparaten, serviezen etc. En er was de Gruyter, waar het altijd zo verrukkelijk naar koffie rook.
    En in de Akerstraat had Wies Haek een winkel in groenten en fruit.
    En dan had je nog slager Boumans. En de Grand Bazar. De namen weet ik nog maar waar zaten ze??
    Wat zou ik graag nog een keertje in die tijd door Heerlen lopen….
    Weet iemand nog meer?

    1. Enkele correcties. De herenmodezaak van Ferd. Busch zat niet op de hoek Geleenstraat/dr.Poelstraat. Op de hoek Saroleastraat/Geleenstraat (tegenover juwelier Bour) zat de fietsenzaak van Van Leest. Tussen Van Leest en V&D, Geleenstraat, zat Ferd. Busch.
      Valderop, De Gruyter, White Cars, etc. Zaten op het Emmaplein. Op het Kerkplein zaten o.a. Stienstra (kruidenierswaren), slagerij Keulaards, Käller Schunck, sporthuis Diana, vishandel Gitsels en bij de kerktoren zat de goederenontvangst van Schunck.

    2. Beste Susanne,
      Volgens mij was Wouters Sanders een zaak die gevogelte verkocht in de Dautzenbergstraat.
      De groentezaak aan de Akerstraat heette Janssen-Bouwens. Zijn broer had naast de zaak een chocolaterie annex lunchroom .Nog iets verder omlaag had je de horlogezaak van Martens. En aan de overkant lag het restaurant van Hundscheid. Aan de kant van de Plaarstraat had Hundscheid een friture.
      De Grand Bazar is later V&D geworden. Volgens mij lag slagerij Boumans hogerop de Akerstraat op de hoek van de Ruys de Beerenbroucklaan.

    3. Weet iemand nog dat Wildmarkt Van Leendert in de Saroleastraat zat ? Ze hadden altijd de weekreclame in de krant ( Limburgs Dagblad) en dan stond er een tekeningetje bij van een butler met een dienblad en daar stond dan bij: “Groetjes Johan”

  2. Voor goede kinderschoenen ging mijn moeder speciaal naar Schroten op de Willemstr: Ik geloof dat die naast de Palmabar of een pand daar naast zat. Als je ’n grote maat had en net uit de kinderschoenen was dan lieten ze gewoon ’n maat groter maken.Moet je nu niet meer voor vragen dan kijken ze je met grote ogen aan of je van mars komt.Bert ’t is weer ’n leuk onderwerp ik heb toendertijd wel alle blaadjes gelezen.

  3. ja schoenenzaak Schroten kan ik me ook nog goed herinneren ook mijn moeder kocht daar de schoenen voor mij.Kan me nog heel goed de Mw voor de geest halen die dan kwam helpen.
    De zaak lag inderdaad nast de Palma bar.
    Schuin er tegenover lag slijterij Lutz dacht ik.
    Weet dat er in de Oude kerkstraat de A&O winkel lag , ernaast kapper Kratsborn,later kapsalon Jose.En er lag ook nog een winkeltje waar de dames de nylonkousen konden laten stoppen.Onderaan de oude Kerkrstraat volgens mij was dit ook al Meezenbroekerweg lag nog een sigarenzaakje,bakker Jacobs later postkantoortje,kapper Weijts en tandarts Schmits.
    Als je dan voorbij de schandelerkerk was lag er op de hoek het winkeltje/bakkerij van de Fam Benders.
    s’zondagssmiddags was er het snoepwinkeltje van Benders geopend en kon je voor een paar centen snoepjes kopen.In schandelen zelf weet ik nog de winkel van fam Sterken deze erkochten groenten.Cafe Kapel.De Winkel van Schlechtriem dit was een kruidenierszaakje en niet te ergeten drogisterij Rijcken, hier kon je je laten wegen en voor een paar centen mocht ik daar voor mijn oma een flesje arfum laten bijvullen 4711.Hij had van die grote flessen op de toonbank staan.

  4. Enkele weken geleden was ik na enkele jaren terug in Heerlen. Wat me vooral trof was de algehele verpaupering van de Stationsstraat, ooit een mooie straat met winkels en horeca.
    Dit zal wel te maken hebben met de realisatie van het maankwartier, maar het ging me toch aan het hart zoals de straat er nu bij ligt.
    Voordat alles verdwenen is wat rest van de stationsstraat probeerde ik me voor de geest te halen hoe de straat er in de 50er en 60er jaren uitzag.
    Richting station was alleen de linkerkant bebouwd, de
    rechterkant werd ingenomen door de brug over het
    spoor, later de voetgangerstunnel en verder de bushaltes van IAO en LTM.
    Vanaf de hoek Willemstraat herinner ik me een stomerij, een hoedenwinkel (Dreu?), een slagerij, de groentenhal, een Bakkerij, Schilder van Wersch(later de Motorunie met brommers), hoedenzaak Walina, de Vries ,juwelier, later opticien van de Munnik ( mijn ogen gun ik een bril van van de Munnik!), daarna Vijgen lederwaren, Lunchroom/banketbakker Salden, later electro Lebouille.
    Dan steek ik de ON-straat over en kom bij Dürlinger, schoenen, het Wiener Café, Van der Tuyn, snoep en chocolade,Hotel/café Lindelauf, Scala Bioscoop, een bontzaak, en dan het café/ restaurant op de hoek van de Sarool. Ik neem aan dat mijn verslag niet volledig is en vast niet helemaal correct.
    De straat was toen vast onderdeel van het rondje Heerlen dat wij jongeren meermalen per dag maakten,
    de start was op de markt bij café Mestriner en achtereenvolgens Oranje Nassaustraat, Stationsstraat, Saroleastraat en weer terug op de markt ( met eventueel een tussenstop in café Oud Heerlen).

    1. Zelf ben ik in 1953 geboren in het pand Stationstraat 6. Mijn ouders runden daar een bontzaak, een filiaal van de firma Vos uit Amsterdam. Ik heb zelf uit die tijd geen foto’s, maar die zullen er ongetwijfeld zijn. Ik hou me aanbevolen. Trouwens de hierboven genoemde Motorunie is in dit pand gekomen nadat mijn ouders gestopt zijn in plusminus 1955.

  5. Mijn eerste bril kochten mijn ouders voor mij bij brillenwinkel Peree, ik heb nu nog een brillendoekje waar de naam opstaat. Het Wiener cafe… mijn vader vertelde een keer (ik schat ergens in de zestiger jaren) dat hij midden in de nacht werd opgebeld. Hij schrok, uit bed, nam de telefoon aan en iemand vroeg (duidelijk aangeschoten) aan de andere kant: “”spreek ik met het Wiener cafe?” Mijn vader was behoorlijk kwaad en zei ” ja hoor, daar spreekt u mee.”
    Bent u nog open?” ” U komt maar, we zijn open”, zei mijn vader. En toen, zo vertelde mijn vader, vroeg hij in zeer ordinaire bewoordingen of ik ook nog een meisje voor hem had. “En dat heb ik ook nog voor u”. En daarna legde mijn vader neer.

  6. Beste Bill bosten,
    De Palmabar is begin jaren 1960 of 1961 geopend.
    Einde van de Willemstraatging over naar de tweesprong Sittarderweg – Grasbroekerweg. Oude situatie en ja het was inderdaad mijn vader aan wie jij die pistooltjes hebt verkocht. Ik zal proberen de exate datum te achterhalen van de opening almabar.
    gr. jan meijr

  7. nog een winkel in Heerlen in de Akerstraat 53
    banketbakkerij de Bruyn Wierts

    heerlijk banket en zelfgemaakte bonbons
    Ik heb er zelf gewoond
    Kon ik het allemaal nog maar eens proeven

    1. Beste Heer of Mevrouw,
      Mijn naam is Hans van Soest, ben 3 weken op vakantie geweest bij de Fam. Jan Vallen die bananen verkocht op verschillende markten.( zie bananen verkoop in Heerlen).
      De Familie woonden in de Akerstraat waar nu een tandartsen praktijk zit. kent u soms deze familie, zo ja Ik zou graag in contact willen komen met de familie. hun dochter moet nu ongeveer 75 jr zijn.
      Hun dochter heet Bea of Lea en staat op een van de fotoos.
      Met vriendelijke groet Hans van Soest

    2. Ik ben er in de leer geweest 58 jaar geleden.
      Bonbons was pa zijn specialiteit.
      Als er luikse wafels werden gebakken liep het storm vanuit het AZM er tegenover.
      Goed leerbedrijf, ik heb er gewerkt tot aan mijn dienstplicht.

  8. Deze foto’s brengt herrineng terug toen ik nog Holland woonde in 50th jaren,ben nu al 54 jaren in de USA.Was toen 23 jaar oud.

  9. Mijn naam is Huub Lindelauf, in 1958 woonde ik in Heerlen. In dat jaar kreeg ik van mijn ouders mijn eerste fiets, van Pluymaeckers uit de Honigmanstraat. In de Laanderstraat woonde de pianoleraar Harry Luckers. Sinds 1974 woon ik in Brazilie en vorig jaar ben ik nog in Heerlen geweest. Wat is het allemaal veranderd. De fotos geven nog een beetje heimwee.

  10. Op Willemstraat nr. 3 was de fotohandel van mijn vader. Het pand deelde hij eerst met P. Pappers uit Valkenburg die een grammofoonhandel had. Later verhuisde de fotohandel naar Willemstraat nr. 15 waar voorheen een café in gevestigd was.\*

  11. Ik ben in mei 1953 geboren in de Stationstraat nummer 6. Mijn ouders runden een bontwinkel: Voss. Voss had een zaak in Amsterdam en een in Eindhoven. Hoe het precies in elkaar heeft gezeten weer ik niet, maar toen hij een derde zaak – in Heerlen opende konden mijn ouders die gaan runnen. Mijn ouders hadden een klein hotel in Amsterdam.
    Ik heb nog een jaar of vijf in de Stationstraat gewoond. Totdat de zaak failliet ging.
    Andere winkels in de buurt uit die tijd, die ik me kan herinneren zijn: Slagerij Boymans, Hoedenzaak Walina, Lederzaak Vijgen, Platenzaak Lebouille.

      1. Hallo Marianne
        Dan heb jij misschien mijn zus José wel gekend. Ik ben pas in 1953 geboren en ik kan me uit die tijd niets herinneren.
        Heb jij misschien nog foto’s uit die tijd? Ik bedoel foto’s waar jullie zaak op staat. Misschien staat daar dan ook nog wel iets van mijn geboortehuis op. Zo ja, dan zou ik daar heel graag een scan van hebben.
        BVD
        Dick

        1. Hallo Dick
          Ben jaren bevriend geweest met je zus José ik kan me jou nog herinneren als het kleine broertje . Ik weer ook nog dat jullie zijn verhuisd ben daar ook geweest ben de naam van de wijk vergeten misschien was het Aarveld
          Jij hebt niet veel aan dit verhaal maar voor mij een leuke herinnering.groeten Kitty de Lange Pelsers

  12. toevallig dat ik dit lees,
    woonde in de Willemstraat 22
    huis bij de overweg,naast het seinhuis.
    Deze zaken kan ik me nu ook nog herinneren .
    Leuk om dit nog eens te lezen.

    1. Hallo Els, ik herinner me jou nog uit de tijd van dansschool Ad Kok. We hadden daar een groepje met o.a. de broers Joop en Fred Stolk.

  13. Weet iemand iets af vaneen meubelzaken in Heerlen met de naam Giesen
    Op de Akerstraat 140,
    Kerstraat 3
    Koningsplein 7
    Honingmanqstraat ?
    De jaren 1930 tot 1959
    Ik kan er niets van vinden
    Misschien dat jullie mij kunnen helpen

  14. Mijn ouders hadden een bloemenzaak in de Geleenstraat Lenteweelde. Naast Max de Leeuw waren er nog twee andere bloemisten, volgens mij Koster en nog een. Weet iemand wie de andere is geweest. Volgens mij in de saroleastraat.
    Ria van de Grint

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.