De meeste bedrijfsgebouwen uit de periode van de mijntijd zijn jammer genoeg gesloopt. Maar het mijnverleden is niet vergeten. Bovendien zijn er nog veel andere gebouwen in de voormalige mijnstreek die herinneren aan de pioniers uit de tijd van de steenkolenwinning. In dit vierluik wordt verteld over het terrein van de voormalige Oranje- Nassaumijn I in Heerlen.
De Watertoren
De watertoren is in 1951 gebouwd door het Bouwbureau van de ON-mijnen. Deze voorzag zowel het bovengrondse- alsook het ondergrondse bedrijf van de Oranje Nassau I mijn van water, benodigd voor tal van activiteiten en werkzaamheden (denk b.v. aan de stofbestrijding ondergronds). Architect was dhr. A. Stevens, terwijl dhr. E. van Mastrigt de constructieberekeningen maakte. De toren is, gemeten boven het omringende terras, 36 meter hoog. De top van de toren ligt op 144 meter boven NAP. Het waterreservoir heeft een diameter van 10,5 meter en kan 650000 liter water bevatten.
De Gemeente Heerlen kocht de toren in 1974 van de ON-mijnen. Door de verkoop van het waterleidingbedrijf is hij nu in gebruik bij Waterleiding Maatschappij Limburg. De toren bestaat uit een bijna cilindrische gemetselde omhulling. Hierdoor is de klassieke vorm van een watertoren namelijk een grote hoog opgetilde watertank van buiten gezien onzichtbaar gebleven. De gemetselde toren heeft een spannend licht gebogen vorm doordat de doorsnede verloopt van 13 meter naar 12 meter Op deze wijze wordt de perspectivische vertekening enigszins overdreven. De toren bestaat gedeeltelijk uit een holle ruimte. Aan de binnenzijde slingert een trap naar boven tot een, onder het reservoir aangebrachte lekvloer. Via een centrale wenteltrap is vanaf deze vloer het deksel van het reservoir te bereiken. Onder het niveau van de begane grondvloer is een pompruimte geconstrueerd met afvoeren naar een zinkput.
Architectonische interessant is de vormgeving van de gevelarchitectuur. De gevel heeft aan de top rondom 12 boograampjes die aan de onderkant verlengt zijn met kleine spaarvelden. De schacht heeft vier verticale reeksen boven elkaar geplaatste ramen die ten opzichte van elkaar verschoven zijn. Het basement is voorzien van 8 openingen, bestaande uit 7 ramen en de entree. De detaillering van de raampjes en de entree met trappenpartij geven het geheel een monumentale status. Opvallend is het boogfries, de overstekende dakrand en de kleine lantaarn als bekroning op het dak. Helaas wordt de bijzondere architectonische uitstraling tegenwoordig verstoord door de vele GSM-antennes.
In het vierde en laatste deel lezen we over het hoofdkantoor van de Oranje Nassau I.
Klik op linksstaande QR-code. Print de QR-code uit en hang deze op. Door te scannen met een telefoon komen bezoekers direct uit bij dit verhaal.