De jaren ’40 en ’50 op het Dr.Schaepmanplein (3)

De komende weken verschijnen er enkele verhalen over het Dr. Schaepmanplein op de Molenberg. Hierin probeer ik een beeld te schetsen van het leven in de jaren ’40 ( vanaf mijn geboorte in 1946 ) en de jaren ’50. We gaan verder bij huisnummer 20.
Dit verhaal is onderdeel van een serie verhalen over het Dr. Schaepmanplein op de Molenberg.

Nummer 40 en 42

Over de bewoners van nr. 40 kan ik niet veel vertellen; volgens mijn broer Otto heetten zij De Rooi.
Ook van de oorspronkelijke bewoners van nr. 21 heb ik de naam niet boven water kunnen halen. Er is later een jong echtpaar komen wonen; de man werkte als chauffeur bij V&D in Heerlen. Hij kwam wel eens naar huis met de bestelbus van de zaak. Die was mat-grijs geschilderd en op de zijkanten stond de afbeelding van een cockerspaniël. Overigens zagen alle V&D-auto’s er zo uit. Wij noemden de cockerspaniël dan ook ” ’t V&D-hundje “.

Bron: Rijckheyt.nl | Op de achtergrond staan mensen op de bus te wachten
Bron: Rijckheyt.nl | Op de achtergrond staan mensen op de bus te wachten

Nummer 1
We gaan verder naar nnummer 1. Hier leefden meneer en mevrouw Sprang.
Meneer Sprang noemden wij ” der dieke Sjprang “, omdat hij een enorme dikke buik had. Hij reed op een zware motor. Als hij in de namiddag naar huis kwam hoorde je hem al van ver aankomen. Hij werkte als verzekeringsagent.

Nummer 3

Verder naar nummer 3, het gezin Hendriks, bestaande uit vader, moeder, dochter Annie, dochter Ciska en zoon Michel. Een rustig en zeer “degelijk” gezin. Vader Hendriks was enigszins gehandicapt doordat hij maar één long had, als ik het goed heb ten gevolge van tbc.

Nummer 5
Op 5 woonde de familie Riksen. Ook over dit gezin kan ik niets vertellen aangezien bij mij van hen niets bekend is.

Nummer 7
We komen nu bij nummer 7, vader en moeder Marx. Ze hadden een dochter, Fieni. We noemden haar ” ’t sjnoepwinkelneeëske”. Ze had nl. een behoorlijke wipneus. Die kreeg je volgens mijn vader als je te lang met je neus tegen het raam van een snoepwinkel gedrukt stond om naar binnen te gluren naar al dat lekkers dat binnen lag uitgestald! Ik denk niet dat hier wetenschappelijk bewijs van is.

Nummer 9
Het gezin met de meeste kinderen, de familie Souren, woonde op 9. Vader, moeder, de dochters Tilla en Miet, de zonen Lei, Sjef, May, Huub, Herman en Jakob en dochter Els. Vader verdiende de kost in zijn kruidenierswinkel. Zoon Lei werd groenteboer, wat Jakob precies deed weet ik niet meer. Herman werd onderwijzer op de Broederschool op Molenberg. Hij was een zeer aimabel man en een goede “meester”. Hij schopte het zelfs tot “hoofd der school”; tegenwoordig zou je hem directeur noemen. (tijden veranderen hé).

Nummer 11
Op naar nummer 11. Hier woonden vader en moeder Schiffelers met de kinderen Ria, Wies, Jean, Fonds en Annie. Vader Schiffelers was mijnwerker, evenals zijn zonen. Ria werkte bij de Sidva in Nieuwenhagen, een atelier waar kleding werd gemaakt. Wies ventte samen met haar man, Jo Gijsberts, groenten op Molenberg. Jean werkte op de mijn bij de mijnmeters; na de mijnsluiting ging hij werken bij Limagas. Fonds was mijnwerker op de mijn Laura in Eygelshoven.De jongste dochter, Annie had een administratieve baan bij de KAB ( Katholieke Arbeiders Beweging ) in Heerlen.

Nummer 13

Hiernaast, op 13 woonde het gezin Huts; vader, moeder, zoon Theo en dochter Mia.
Meneer Huts was een heel rustige man met een groot gevoel voor humor. Hij werkte als conducteur bij de N.S. Als je ’s morgens vroeg in de trein stapte en hij had dienst, dan wist je bij voorbaat dat er
weer zou worden gelachen. Ik reisde later, toen ik bij de Luchtmacht was, met een militair plaatsbewijs, het z.g. ” Vrij Vervoertje”. Als hij de plaatsbewijzen kwam controleren zei hij steevast: ” doa klopt werm ‘ns ging kloeëte van; dit is al de zoeveuëlste kier dat ich dich betrap. Doe hings mich jieëker weeëk de vot oet mit diene papierkroam. Kinste neet beëter mit ’t vleegtuug goa?”
Ik speelde het spel dan altijd mee door te zeggen: ” Meneer Huts, knip dat keeëtje noe mer en loat mich mit row”. Een en ander werd op luide toon gesproken zodat de ander reizigers dachten dat de zaak serieus was. Hij nam afscheid met de woorden: ” doog ze doa boave de groete wa ” waarop ik antwoordde: ” dier ooch wa “. ( hij was namelijk behoorlijk lang!).
Hoe het met zoon Theo gegaan is weet ik niet. Dochter Mia is getrouwd en woont met man en kinderen op de Molenberg.

Bron: Rijckheyt.nl | Dr.Schaepmanplein in het begin
Bron: Rijckheyt.nl | Dr.Schaepmanplein in het begin

Nummer 15 en 17
Nummer 15 werd bewoond door het gezin Bos, bestaande uit vader Bos, moeder en de zonen Sjaak, Harrie, Huub en Frans. Vader, Sjaak, Huub en Frans werkten op de mijn. Harrie was vrachtwagenchauffeur. Je kunt je voorstellen dat er elke week een behoorlijk inkomen binnenstroomde! Als ik het goed heb beschikten zij als eersten op het plein over een ” televisietoestel “. Als dat apparaat aanstond vergaapten wij ons door het raam aan dit nieuwe fenomeen. Na hun leven op de mijn gingen Sjaak, huub en Frans op de Philipsfabriek op Molenberg werken. Elke dag zag ik ze met hun tas vanuit het Plein door de Roemer Visscherstraat naar hun werk lopen.
Naast het gezin Bos woonde, op 17, Lemaire; later kwam hier het gezin Brosky wonen.


Nummer 19 en 21

Op 19 zetelde de familie Koonen. Ze hadden een zoon, Herbert die goed bevriend was met mijn oudere broer Otto. Overigens, Otto zou later trouwen met de jongste dochter van het gezin Schiffelers, Annie.
De naam van de bewoners op 21 is niet bekend.

Nummer 23
Op 23 kwam de Familie Ripson wonen, vader, moeder, zoon Hans en een dochtertje waarvan ik de naam niet weet.
Ik herinner me nog de dag dat ze ’s middags met hun auto, een Citroen ” Traction Avant ” op het Plein aankwamen; hun auto volgepakt met kleine spullen en de kinderen op de achterbank.

Nummer 25
Nummer 25 werd bewoond door de familie Moonen. De samenstelling van het gezin weet ik niet precies, ik weet wel dat ze een zoon hadden die Henk heette.
Dan nu naar het andere blok. Op nummer 27 woonde Toon Adriaans met zijn vrouw en dochter Joze en zoon ( Bert? ). Toon stond met bloemen op de markt, vandaar dat hij door iedereen ” Bloemen Toon ” werd genoemd. Bert en ik waren dikke maatjes. Wat me van hem nog heel helder bijstaat is dat hij ooit op zijn verjaardag een filmprojector kreeg, waar je ” lopende beelden ” mee kon vertonen. In het apparaat werd een film opgespoeld en de voorstelling kon beginnen! Uiteraard zat er een elektrische lamp in, maar het filmtransport gebeurde handmatig. Met een zwengeltje draaide je tot je een ons woog, liefst in een constant tempo zodat de filmhelden Arendsoog en Witte veder en Roy Rogers op zijn paard ( Trigger? ) in een strak tempo over het witte doek sjeesden. Ik had ook een projector, maar dat was meer het type ” toverlantaarn “. Filmpje opspoelen en aan een klosje draaien zodat je het filmpje beeld voor beeld voorgeschoteld kreeg. Tegenwoordig zou je beide methodes simpel noemen maar onze lol was er niet minder om.

Nummer 29
Naast Adriaans op nummer 29 woonde Pierre Prevo; van hem kan ik je niet veel vertellen. Toen hij was verhuisd kwam hier het gezin Ariens wonen, vader en moeder en ik meen 1 of 2 kinderen. Zij waren afkomstig uit Nijmegen. Voordat het gezin definitief overkwam reed pa Ariens met zijn zware motor met zijspan, een Indian, van Nijmegen naar Molenberg met allerlei huisraad op zijn motor en in het zijspan. Toen hij arriveerde op Het Plein had hij veel bekijks vanwege zijn voor ons nogal ongewone verhuismethode. Pa Ariens was huisschilder van beroep. Hij was een klein tenger mannetje en natuurlijk een vreemde eend in de bijt maar hij en zijn gezin werden al snel in de kleine gemeenschap die de pleinbewoners vormden opgenomen. Dat had alles te maken met de manier waarop hij zich opstelde. Een voorbeeld: als wij op het plein aan het voetballen waren en hij kwam in zijn witte overall op zijn Indian naar huis dan parkeerde hij zijn motor voor de deur, ging naar binnen om zijn vrouw te begroeten en voetbalde in zijn overall met ons mee. Hij kon bij ons al gauw niet meer kapot.

Nummer 31, 33, 35, 37
Nu naar 31, de Familie Gielen, vader, moeder en dochter Annelies. Vader Gielen was huisschilder.
Ernaast, op nr. 33 was de Familie Van Rooi gevestigd. Ik heb hier geen herinneringen bij, behalve dat Mevrouw Van Rooi een forse en gezellige vrouw was.
Op nr. 35 woonde de Familie Pölz, vader, moeder en zoon Michel en ik meen ook nog een dochter.
Op 37 was Mw. Cobben gevestigd; zij bracht kranten rond.

Nummer 41
De Familie Hamers woonde op nummer 41, vader, moeder en de zonen Huub en Jo. Het gezin had een groentewinkel in het pand. Huub was vrachtwagenchauffeur en Jo opende later een gezellig café aan de Prins Hendriklaan in Brunssum.

Hiermee ben ik aan het einde gekomen van de beschrijving van de oud-bewoners van ons Plein. Ik ben me ervan bewust dat deze opsomming geenszins geheel volledig is en misschien zelfs niet geheel correct. Ik hoop dan ook dat er lezers zijn die mijn informatie kunnen aanvullen.

Voor de hulp met het geven van details wil ik graag de volgende oud-pleinbewoners bedanken: Wies Gijsberts, Otto en Harrie otten.
Tevens dank aan Rob Rörik voor zijn informatie over zijn familie en voor de mooie foto’s van Het Plein die ik van hem mocht ontvangen.

In de volgende afleveringen zal ik proberen een beeld te schetsen van de veranderingen op maatschappelijk en technologisch gebied waarmee de pleinbewoners te maken kregen. Wordt vervolgd.

Ton

Ton Otten is in 1946 op de Molenberg geboren. Na 6 jaar Broederschool heeft hij 4 jaren op de St.Henricusmulo gezeten. Daarna ben is Ton naar de Luchtmachtkaderschool in Arnhem gegaan waar hij na een opleiding van 27 maanden bevorderd werd tot sergeant. Na op diverse Nederlandse vliegvelden te zijn gelegerd heeft Ton de dienst na bijna 7 jaren verlaten. Het ABP werd in 1970 zijn nieuwe werkgever, eerst in Den Haag en in 1972 in Heerlen. Daar heeft hij tot 2002 gewerkt. Toen kwam Ton in de WAO. Sindsdien houdt hij zich bezig met het repareren van klokken en met het schrijven van korte verhalen en gedichten, het liefst in het "plat". Het schrijven voor "Heerlen Vertelt" ziet hij als een leuke mogelijkheid om een steentje bij te dragen aan het doorgeven van een stukje geschiedenis aan jong en oud.

18 gedachten over “De jaren ’40 en ’50 op het Dr.Schaepmanplein (3)”

  1. Het rijtje afgewerkt Ton, petje af.
    Het laat nog eens zien hoe wij in de 50-er en 60-er jaren leefden.
    Alles was toen heel anders, beter wil ik zeker niet zeggen.
    Heb genoten van jouw bijdragen.
    Ben benieuwd naar je vervolg.

    1. De famlie Hamers hadden 3 zonen Hein van de frituur en Hub en Jo en een dochter in Australie
      mevrouw Hamers liep mank zij had de heupen gebroken gehad,dat is nooit meer goed gekomen.
      Sjeng Hamers was zelf ook geen brave borst (Hug Hefner van de Molenberg)
      samen met (eddy……)
      wat ik ook mis is de schoenmakerij van Oosthoek,met dochter Marleen.
      daar woonde later Mai Brandts chauffeur bij Steenbergen en Mai had nog een broer,ben de naam kwijt.

  2. Leuke site, lees met vee lplezier de ‘öude”beschrijvingen.
    Van de familie Souren kan ik nog vertellen, dat zoon Jacob ook onderwijzer was op de Broederschool, evenals zijn broer Herman, die het zangkoor leidde.
    Veel succes met de site.

  3. M.b.t. de familie Souren kan ik melden dat Lei geen zoon was maar getrouwd is met Miet (nog altijd!!) Tilla is vorige maand 90 geworden en woond nog steeds in de Joost van Vondelstraat. jakob is overleden maar was geschiedenisleraar op Rolduc en naderhand bij Sancta Maria.

    Voor meer informatie kunnen jullie Herman raadplegen hij heeft nog veel informatie. en woont tegenover de (hoe kan het ook anders) Broederschool

  4. Op het schaepmanplein 21 vlg. schema was het jonge echtpaar waarvan de man als chauffeur bij V&D werkte de familie Gielgens. Zij hadden 2 kinderen Annelies en Jos. Later zijn zij verhuisd naar de dr.Schaepmanstr.

  5. Hallo ben dochter van Harry van den bosch ,na Lemaire kwam harry van den bosch daar wonen en op een gegeven moment kwamen er nog meer van den boschjes daar wonen huub en frans en harry en opa en oma van den bosch allemaal op een rij
    als kind was het een leuke tyd daar

    groetjes marion van den bosch

  6. Hoi Marion. Leuk dat je reageerde. Frans en Huub hebben samen met mij op school gezeten. Harrie is wat ouder; hij zal nu een jaar of 67 zijn he. Sjaak heeft niet meer op het plein gewoond he. Ik hoor het misschien nog eens van je. Groetjes. Ton.

  7. Het V&D hondje is geen cocker spaniël maar een draadharige fox terriër. Wij hebben al jaren een fox en horen dit verhaal tijdens het wandelen regelmatig van de oudere generatie.
    Het is jammer dat mijn vader en moeder niet meer zo goed zien maar tijdens onze bezoeken vertel ik deze verhalen door. Zij hebben nog een geheugen als een olifant. Ze wonen dan ook al hun hele leven op de Molenberg.

  8. hallo Jos. Bedankt voor de correctie. Hoe komen wij oudjes erbij dat het VenD-hondje een cocker spaniel was? Misschien niet goed opgelet op schhool of verkeerde info van onze ouders? Leuk dat je jouw ouders op de hoogte houdt van de verhalen op heerlenvertelt. Groetjes. Ton

  9. Op nr. 26 Woonde de fam. Souren. Lei was geen zoon maar een schoonzoon. Lei was een Giesberts. Dus dat had je moeten weten. Wies
    Schifelers was getrouwd met de jongsten van Giesberts. En Wies is een zuster van An die met je boer Otto is getrouwd. An ken ik al van de kleuterschool. Je moet haar maar eens vragen wie toen de mooiste knopen aan zijn jas had.

  10. Hallo Ton,
    Eerst enkele dagen geleden hoorde ik pas van het bestaan van deze site en dat jij de beheerder hiervan bent. Zoals jij zelf mogelijk nog weet, was ik bevriend met jouw broer Harry en kwam ik heel geregeld bij jullie thuis.
    Met jouw broer Otto heb ik destijds tig keren gevoetbald op het pleintje met al de jongens uit onze wijk ( o.a.Henk Lusthuis, Edje Sobzak, Sjef Reul, Hans Ripson, Jo Hamers, Sjaak Bos).
    Voor wat betreft Hans Ripson : die woonde inderdaad op nummer 40, maar die had geen zusje maar wel een broertje Harrie. Toen hun ouders gingen scheiden en de Molenberg verlieten, toen kwam er een familie uit Eindhoven wonen met de naam Glerum. Die hadden overigens ook een zoon met de naam Jozef.

    Nog even ook het volgende : Bloemen Toon heette overigens met de achternaam Ariëns en hun directe buur was de Scihlder Ome Joep Ariaans met hun zoon Martin en dochter (naam ben ik kwijt) afkomstig uit Nijmegen

    1. Wat die schilders Ariaans betreft met zoon Martin en dochter Ineke
      Die zijn van de Nicolaasbeetstraat naar Blerick verhuist,
      die woonden naast Tinus Louis en Sjo Schiffelers (vader van Harrie)
      en Ineke Ariaans staat met stoffen op de Jodenmarkt
      Zij woont op de Molenberglaan van boven gezien ongeveer het 6 de huis links

      Bert Ariens was vrachtwagen chauffer bij Moeijes uit Zwaag

  11. Hoi Andre,
    Wat leuk om weer een iets van jou te horen! Kleine correctie: ik ben niet de beheerder van onze site maar ik schrijf wel eens iets zo af en toe.
    Dat jij je nog zoveel details herinnert, knap hoor. Bedankt ook voor de aanvullingen op de tekst.
    Dank zij de uiterst welkome info krijgen we een zo volledig mogelijk beeld van de omstandigheden in het verleden. Ik zal mijn broers Harrie en Otto attenderen op jouw reactie.
    Veel hartelijke groeten. Ton.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.