Bron: Rijckheyt.nl | Broederschool 1962

Heerlen en geluk was toen, nog heel gewoon (1)

Toen, dat was in de periode 1955 tot ongeveer 1965. De Molenberg was zo langzamerhand uitgegroeid tot misschien wel de drukst bevolkte wijk van Heerlen.

De Broederschool aan de Kerkraderweg was tot in de verre omtrek bekend. Dit vanwege het zeer goede onderwijs wat de broeders af leverden. Zelf merkte je dit pas als je in het vervolgonderwijs kwam. Daar merkte je pas dat je een voorsprong had op jongens die van elders kwamen.  De school had een A en een B kant. En zelfs 3 zesde klassen.

De B kant was voor de knappe koppen, de A kant voor de toekomstige harde werkers. Het schoolvoetbal floreerde in die tijd als nooit tevoren dankzij de broeders. Meester Souren was de initiator van een puik school zangkoor. De broeders Giovanni, Rhenus en Spitzka herinner ik mij nog en een van de meesters was meneer Vromans. Spitzka was overigens een bijnaam. Helaas is mij de echte naam ontschoten.

Overigens had je destijds aparte scholen voor jongens en meisjes. De 2 seksen hield men toen streng gescheiden. Op de Molenberg waren twee lagere meisjesscholen. Aan de Gerard Bruningstraat lag zowel de Mariaschool de kleuterschool de meisjes-mulo en de huishoudschool. De Theresiaschool had de ingang aan de Kerkraderweg. De nonnen die gehuisvest waren in het klooster gelegen naast de Parochiekerk, zwaaiden op bovenstaande scholen de scepter.

Bron: Rijckheyt.nl | Kerkraderweg 1950
Bron: Rijckheyt.nl | Kerkraderweg 1950

Voetbal vereniging Heerlen oftewel VVH ’16 speelde op het hoogste landelijke niveau en deed dat op het voetbalveld tegenover Café Schiffers gelegen aan de Kerkraderweg. Een kleine 100 meter verder lag de Broederschool. Daar stond ’s zondags om 14.30uur het schoolplein vol met fietsen van de bezoekers van VVH ’16.

Heerlen was nog een rustige mijnwerkersstad. Het aardgas moest nog zijn intrede doen. Aardgas? Ja hoor, nu is dat normaal. Voorheen was er mijngas. Niet ‘mijn’ gas maar….Een gas dat kletsnat was, maar dat terzijde. Er waren toen in die jaren, wel meer zaken die kletsnat oftewel een beetje maf waren.

Bijvoorbeeld mannen die een pijp rookten. (soms een zware) Dat was een heel normaal straatbeeld toentertijd. Als je nu een kind van 10 vraagt wie er op een zodanig manier zijn genot binnenhaalt kijken ze je met open mond aan. Terecht overigens. Roken was ’n maatschappelijk aanvaard gebeuren. Sterker nog: als je niet rookte dan werd dit vreemd gevonden. Vanaf ongeveer 16 jaar begonnen de meeste jongens te experimenteren met een sigaret. Mensen van 40 jaar en ouder leken stokoud. Het oogde althans zo. Grijs was de modekleur.

Ieder dorp had zijn dorpsgek, zo ook de Molenberg. Rinus was niet allen scheel en geestelijk gehandicapt maar liep ook nog is mank. Wij kinderen liepen er met een grote boog omheen. Onterecht naar later bleek.  Hub S. was een goede eerste reserve-dorpsgek vonden wij. Deze controleerde in het Hollandiatheater te Heerlen of je wel of geen kaartje had gekocht. Het lukte ons vaker dan eens om via hem zonder entreebewijs  binnen te komen. Van ADHD en Autisme had niemand weet.  Je was of normaal of gek. Als je thuis is goed gek deed dan hoorde je als dreigement dat ze de blauwe wagen lieten komen om je op te halen en dat ze je naar het  gekkenhuis in Venray lieten brengen. Psychologie in een notendop.

Bijna iedereen woonde gehuurd. Deuren hoefde je niet af te sluiten. Een eigen huis was nog niet weggelegd voor de doorsnee. Een plek onder de zon wel. De solidariteit was groot. Het collectief denken idem.

Bron: Rijckheyt.nl | Broederschool 1962
Bron: Rijckheyt.nl | Broederschool 1962

Bij kapper Voncken tegenover de Broederschool  werd je voor 25 cent geknipt en (kaal) geschoren. Zo kort als mogelijk was vooral ook uit economisch oogpunt de mode. Mode? Zeg maar een bloempotkapsel. Dagelijks douchen nu, was toen een keer per week in een verzinkte teil opweken. Iets later (begin ’60) kon men geisers huren en zich met warm water wassen. Althans als men muntjes had voor in de gasmeter.

Eens in de 14 dagen op zondagsmiddag renden wij, een stuk of 6 kinderen ons gek. Direct na het middageten ging het vanaf de Kerkraderweg in ene naar het Hollandiatheater in de stad. Immers Roy Rogers met zijn paard Trigger wachtte niet op ons. De andere zondag gingen wij naar de thuiswedstrijd van VVH’16.

De Rooms Katholieke Kerk had de broek aan en hoe. Met een briefje van Mijnheer Pastoor kreeg je werk op o.a. de mijnen. In het zuiden was het beter als je katholiek was en je “keurig” deed gedragen. Pastoor van Oppen en naderhand de Feiter waren de herders van de Parochiekerk op de Molenberg. Verder herinner ik mij de kapelaans Castermans en Cox. Zondags en ook wel doordeweeks werd de het huis Gods druk bezocht.

Vervolg
Lees deel 2 van het artikel Heerlen en geluk was toen, nog heel gewoon

Harrie

Harrie Peters is geboren in december 1947 en woont op een paar maanden na zijn hele leven in Heerlen. Zijn ouders kwamen in de loop van 1948 in Heerlen wonen. Zijn beroep was administrateur. (in de installatie-branche) Nu is Harrie met vroegpensioen. Echter voor dat hij zijn benodigde diploma's haalde om als administrateur te kunnen functioneren had hij ook al in de installatie-branche gewerkt. Vroeger heette dat trouwens gewoon loodgieter. Harrie is ooit (1963) begonnen bij de Firma Vlek (loodgietersbedrijf) op de Akerstraat 84 in Heerlen. Bij Dhr. Jan Vlek. Zijn interesse gaat uit naar de geschiedenis van o.a. het centrum. (de ontwikkeling van toen tot nu)

19 gedachten over “Heerlen en geluk was toen, nog heel gewoon (1)”

  1. Hartstikke leuk stuk historie. Herken ik heel veel dingen van. Heb zelf op de Molenberg gewoond op het Dr. Schaepmanplein. En natuurlijk ook de Broederschool bezocht.
    Kan me de schrijver van dit stuk niet meer herinneren.
    Zou leuk zijn als hij mijn geheugen wat opfrist!

    1. Dag Riet,
      Ben jij degene die een tijdje gewerkt heeft in de (foto)zaak van mijn vader aan het begin van de Willemstraat?
      Je woonde in een van de Maandag-, Dinsdag-, Woensdag- enz. straten en was op de Mater Amabilisschool.

  2. Een mooi verhaal dat ook bij mij talloze mooie herinneringen oproept. Zelf heb ik (toen ik negen-tien jaar was dus 1954-1955) wat trainingen bij VVH ’16 mee mogen doen, zonder meteen lid te moeten worden. Maar op de Broederschool hadden met wat jongens ook ons eigen voetbalclubje waarmee s’woensdagmiddags en soms zaterdags’middags gevoetbald werd, meestal op het Bekkerveld of op het terrein omsloten door de huizen van de Jacob van Maerlantstraat, de Karel van de Oeverstraat, de Guido Gezellestraat en de Hendrik van de Veldekestraat. Het informele clubje werd VVM (voetbal vereniging Molenberg) gedoopt en mij moeder maakte (van een oud stuk beddelaken) een mooie kleine witte vlag met de geborduurde letters VVM. Van de spelertjes herinner ik mij: Wim van Wersch, Eddie Ritzen, Sjakie Vroemen, Jo Meijer, Rudy Schiffers, Peter Mols en Willy Vegers. Allemaal jongens waarmee ik samen jaren aaneen de klassen doorliep op de Broederschool. De tovernaar van de eerste klas was broeder Renus. Een lange en heel fijne broeder die veel voorlas over Wipneus en Pim en die geweldige bordtekeningen kon maken. De tweede klas werd gerund door Meester Huppertz (de latere burgemeester van Sittard), in klas drie heerste inderdaad de al eerder door Harrie Peters (ik geloof een jongere broer van Hans Peters die bij mij in de klas zat) genoemde broeder Nerius (ofwel Spitzka – zo genoemd vanwege zijn spitse neus). Broeder Nerius was klein van stuk, werd wel eens makkelijk boos en kon dan soms zo hevig tekeer gaan dat het brilletje van zijn neus vloog. Natuurlijk lag de klas dan in een deuk al mocht je dat toendertijd niet echt laten merken op straffe van (voor de klas) een flink pak voor je broek met aanwijsstok of lineaal. In klas 4 had ik meester Vromans daar moest al serieus geleerd worden, een rustige en serieuze man, wel een beetje streng maar gelukkig stukken makkelijker dan Spitzka. In klas 5 kwam ik bij broeder Giovanni. Met zo’n naam en zijn gebruinde uiterlijk leek hij wel van Italiaanse afkomst. In klas zes tenslotte raakte ik onder de hoede van broeder Arnold. Meestal was broeder Arnold rustig van aard maar hij kon ongenadig uit zijn slof schieten als de klas weer eens goed dwars lag. Broeder Arnold kweekte plantjes, de vensterbanken in de klas stonden dan ook altijd vol met stekjes. In de winter (bij voldoende vorst) spoten de broeders de speelplaats onder water en dan kon er heerlijk geschaatst en vooral gegeleden worden. Ik herinner mij superlange en spiegelgladde glijbanen waar ook de broeders met hun lange rokken over heen zoefden. Geweldig! Later, ik was toen al van de lagere school af, ben ik als lid van HBC (badmintonclub) nog wel vaker in de gymnastiekzaal van de Broederschool geweest omdat HBC daar trainde en speelde. Die hoge zaal met balken, ik kan me nu nog de specifieke geur die daar hing voor de geest halen.

    1. Hallo,

      Van de broederschool herken ik de namen, omdat mijn broers daar gezeten hebben. Wat HBC aangaat, de badmintonners speelden en trainden eerst in een gymzaal in de Heldenvierlaan of de buurt ervan. Er was zelfs een jeugdafdeling, de ‘Poeslingen’, ingesteld door de leider van HBC, de heer Pluymakers die een schoenenzaak aan de Saroleastraat had.
      Leuk, al die herinneringen.

      1. Beste Margriet de naam van de leider en oprichter van HBC is Frans Putters.Hij had inderdaad een schoenenzaak in de Saroleastraat.
        Deze beste man was voordat hij HBC oprichte jarenlang teamleider van A1 van VVH. De badmintonclub met o.a de broers Waltmans en Sjaak Knoors ( jongens van de Molenberg ) hebben jaren lang op het in Nederland hoogste niveau gespeeld.

        1. Dat klopt Harrie. Frans was de spil bij HBC. Immer een sigaret aan een sigarettenmondstuk tussen de lippen. Net zoals dat de gebr. Haas waren bij FvS (Frederik van Schaesberg). Wij van FvS speelden regelmatig met de jeugd tegen HBC in de Broederschool. Van HBC kan ik me naast Huub en Jos Waltmans en Sjaak Knoors ook nog Rob en Rommert Delsing, Kees van Wijk, Dick Bergmans, Jos van bergen en Beekmans herinneren. Met Jos, Rob en Kees heb ik nog in de Nationale Jeugdselectie gezeten. Later maakte mijn vriend Piet Tillmanns de overstap van FvS naar HBC. Hij zat ook in die selectie. Tijdens een centrale training in de nieuwe sportzaal op Molenberg o.l.v. een nationale en Deense trainer ging ik door mijn enkel en dat betekende het einde van mijn badminton periode.
          Bij VVH heb ik twee keer illegaal in de B1 gespeeld. Dit op verzoek van mijn neven Huub en Jo Cordewener. Dit moest geheim blijven. Niet voor de voetbalbond, maar het zou niet geaccepteerd zijn als ik als inwoner van Het Eikske met “Meulenpieken” zou spelen. Maar ach, het was op verzoek van familie. Hoe dan ook, het was een geweldige tijd en ook aan Molenberg denk ik met plezier terug.

    1. Iet(je) Ploum!Ben jij de zus van Louis?Hij is verleden jaar gestorven.Klopt dat?Hij was een heel fijne kerel ik kon heel goed met hem opschieten was een hele goede vriend van Frans die ook een paar jaar geleden overleden is!Ik weet zeker dat jij Frans goed kon!Jij was een vriendin van Miep Duikxs waar Frans mee getrouwd was!Zij is er allang niet meer!Ik weet wel dat Frans met jou heel goed kon opschieten!Toch?Je vader kwam ook altijd in ons cafe leuke man!Ik ben de jongste zoon en we moesten hard werken!Frans niet die had leukere dingen te doen zoals jij wel weet!Ik was weer bevriend met Henk Duikxs!Frans was een charmeur en dat wist iedereen!Louis was getrouwd met dat lieve meisje uit Valkenburg dat had hij ook verdiend wat was hij een fijne vent!Ik zie nog dat hij de eerste keer bij ons kwam met dat toen nog meisje!Wat was hij trots en terecht wat vonden wij dat leuk voor hem!Louis was altijd rustig en we hadden niet gedacht dat hij ooit zijn geluk zou vinden!Daarom waren we allen blij voor hem!In ons cafe was het altijd druk maar Frans was altijd weg!Jo is de oudste die moest er altijd zijn!Ik was meestal voetballen dat was mijn leven!Het was een geweldig cafe maar niemand wilde het overnemen van mijn vader.Biljartclub,Spaarclub,VVH16,6 kegelclubs,kaartclubs,duivenclub,Harmonie,ga maar door!Wijnfeesten 6 weken en carnaval!Iedere dag van 10 uur s,morgens tot 4 uur s,nachts!En dan nog school!Ik ben al 43 jaar getrouwd met een Simpelveldse!Beter had ik het niet kunnen treffen!Op de molenberg was het in een woord geweldig!Alleen als je mij nu vraagt was het leuk in het cafe zeg ik nee!Ik was blij dat het voorbij was op mijn 20ste!Het familieleven is dan toch veel minder als bij anderen!Je wordt geleefd ofschoon ik steeds deed waar ik zin in had waar niet iedereen het mee eens was!Ik voetbalde liefst de hele dag en andere altijd nieuwe dingen te doen met vrienden!Wij verveelden ons nooit op de Molenberg en die tijd komt nooit terug!Frans had niks met het cafe en als carnaval was was hij er niet dus alles omzetten gelijk had hij!Mij hebben ze ook vaak moeten zoeken was ik aan het voetballen met de Chrisley bar wat absoluut niet mocht!Of met een cafe in nu Landgraaf!Jan Walraven wist mij altijd te vinden!Jij kunt hem wel!Niemand heeft mij ooit verraden dat ik met cafes op de molenberg voetbalde en dat vond ik fijn want dan had ik pech gehad thuis!Jan is een cafe in Thayland begonnen en is ook al een tijdje overleden.Ik kon goed met hem overweg.Hij was ook bevriend met Louis!Prachtige tijd op de molenberg maar nooit meer een cafe hoeveel leuke mensen ik ook heb leren kennen!VVH 16 was top jammer dat dat vergane glorie is.Groetjes.

          1. Jo mijn oudste broer heeft bij van der Ven gewerkt!Ik bij Foukerts Bouwbedrijven D Post!ik kan me jou naam niet meer herinneren wel Heintje Post!Sorry daarvoor maar er kwamen zoveel mensen bij ons in het cafe dat ik ze niet allemaal meer weet!Ik was de jongste van de broers.Jo heeft een tijdje gekeept en ik heb bij VVH16 en Heerlen Sport ook gevoetbald op het eerste!Ben weggegaan daar Heerlen Sport jammer genoeg niet meer veel was op een gegeven ogenblik!Cafe wilde niemand overnemen veel te zwaar!De mooiste tijd was VVH en dat komt nooit meer terug jammer!Ook de molenberg niet!Prachtige tijd!Ik ben nu bijna 67 jaar Jo is 5 jaar ouder!Groetjes.

      1. hoy rudi.ik ben inderdaad de zus van louis louis was
        een pracht vent .ik ben 2maal met hem opvakantie
        geweestnaar Amerika.naar chris dat was geweldig.
        ik mis hem erg hij is al 3 jaar dood .ik vondt frans
        ook leuk.maar een tijd daarna trof ik de liefde van
        mijn leven en dat was dirk .wij waren42 jaar getrouwd.
        hij is alweer 10 jaar dood ik heb 2 kinderen en8
        kleinkinderen en3achterkleinkinderen
        ik maak het goed groetjes iet

        1. Ik wist niet dat Dirk overleden was.Triest.Ik ken hem nog uit het cafe was een nette jongen toen.Ik weet wel nog dat het tussen Frans en Dirk niet zo goed boterde de sfeer tussen hun was soms om te snijden!Frans is veel later met een Maasstrichtse getrouwd en ook al zeven jaar geleden overleden.Hij had twee kinderen.Louis,Jan Walraven,Wiel Weyers en Frans heel goede vrienden allen overleden.Het was een mooie maar zware tijd!Het is alleen jammer dat het cafe nooit meer draaide nadat wij eruit gingen.Hebben we het toch goed gedaan.Alleen veel te zwaar voor ons:Vaak tot 4 uur s,nachts op dan nog naar school.Ik was blij dat het over was.Carnaval en wijnfeesten(6weken)en al die verenigingen was loodzwaar.Wij hadden een dag open(Eerste Kersstdag).Voor de rest was het op de Molenberg top om nooit te vergeten!Iet(je)groetjes Rudie.

  3. beste harrie
    broeder spitska is br NERIUS
    veel moesten meestal na blijven omdat ze vogens hem niet mooi
    hadden geschreven.Ik had altijd ’n smoes om er onderuit te komen.bv
    naar de wc die waren toen nog buiten op de speelplaats. lukte bijna altijd.

    theo bours

  4. D.Post Ben je Dirk Post uit de Potgieterstraat en later in de Nicolaas Beetstraat heb gewoond een zuster had die Gerda heet of heete en een broertje Heintje? Jullie kwamen van de Spekholzerheide zover ik nog weet. Jullie Vader was op de staatsmijn Wilhelmina aan het werk geweest,hij was geboortig uit Drente en heete ook Hein,klopt dat? Veel groeten van Snieders J.

    1. ik ben anita post, dochter van dirk post en roelie post-minkjan. mijn vader is zoon van dirk post en aaltje knoppersen. op dit moment zijn we op zoek naar familie leden. ondertussen heb ik al wat gevonden maar als u nog iets weet. alles is welkom.
      mijn vader heeft in de wilhelmina gewerkt en is daarna vertrokken naar wierden.
      mijn opa kwam inderdaat uit drente, toe was hij daar turfsteker maar omdat in de mijn meer geld te verdienen was zijn ze naar limburg vertrokken.\ook had mijn vader een zus, zei heet martha

  5. Heb zelf nog deel uitgemaakt van het schoolelftal van de broederschool, destijds geheten bsm. We hadden ook een eigen clublied, ik kan me nog een strofe herinneren, nl de bsm is hier en heeft weer veel plezier, we gaan nu beter schoppen mannen.elftalleider was broeder cletus.we speelden op het terrein van de broeders aan de gasthuisstraat.naderhand kwam hier een tennisbaan waar ik ook nog heb gespeeld.onze contactman hier was broeder policarpus. We mochten zelfs gebruik maken van de kantine oftewel het restaurant, waar we steeds vriendelijk werden geholpen door een van de bewoners

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.