Van de (Nuts)school te voet naar huis

Als ik eind jaren veertig van (de Nuts)school naar huis in Meezenbroek liep, kwam ik langs de uitgebrande ruïne van “Ons Volkshuis” aan het toenmalige Emmaplein, nu Pancratiusplein.

In 1943 is dat pand getroffen door brandbommen en pas in 1955 werden de restanten afgebroken. Gedurende de elf jaren dat de ruïne daar heeft gestaan heeft de natuur gezorgd voor een ommuurde wildeplantentuin.

Bron: Rijckheyt.nl | Emmastraat. Ons Volkshuis. Tijdens de oorlog getroffen door een bom.
Bron: Rijckheyt.nl | Emmastraat. Ons Volkshuis. Tijdens de oorlog getroffen door een bom.

Over het Emmaplein reden tot 1950 elektrische trams en behalve de Pancratiuskerk was er ook een filiaal van de Twentsche Bank, het reisbureau van White Cars en een winkel van De Gruyter aan dat plein gevestigd. In de jaren vijftig vertrokken daarvandaan de touringcars van White Cars naar vele bestemmingen in Europa. Ook reisbussen van Van der Biesen uit Kerkrade stonden soms op dat plein om reizigers in te laden. Midden op het Emmaplein stond een standbeeld van Dr. Poels, later is dat naar een minder prominente plek verplaatst.

Aangekomen bij de buurtwinkels van Meezenbroek
Schuin tegenover de plek waar de Tooropstraat op de Kasteellaan uitkwam was een vierkant plein met (buurt)winkels zoals: Kruidenier Brouwer (later Rijpkema); Coöperatie Glück Auf; Fa. Bokkink, in garen, band en fournituren; slagerij Brouwer; een bakkerswinkel; kruidenier Volkers; bakkerij De Haan; De Liefde (kleding?); kapper/tabakszaak Bijlsma en slager De Haan.

Bron: Rijckheyt.nl | Winkels op het pleintje in de Kasteellaan. (1985)
Bron: Rijckheyt.nl | Winkels op het pleintje in de Kasteellaan. (1985)

Aan dat plein stond ook het verenigingsgebouw “De Voorzorg”. Het was het repetitielokaal van de protestante Harmonie “Prinses Juliana” en ook het mandolineorkest “Excelsior” oefende er wekelijks. Verder werden er muziekuitvoeringen en toneelvoorstellingen gegeven, nu zouden we dat een Buurthuis noemen.

De Kasteellaan als grindweg
Het is nu nauwelijks voor te stellen, maar ik heb het Schaesbergerveld nog gekend toen er nog voornamelijk (koren)velden en akkers lagen. Bij de Mesdagstraat hield de verharding van de Kasteellaan op en ging verder als grindweg. Even verderop was een splitsing: linksaf naar Boerenslot, rechtsaf naar de Kloosterkoolhof waar toen alleen een rijtje huizen stond. De verharding van de Kasteellaan bestond toentertijd uit z.g.n. kinderkopjes en de stoepranden waren van natuursteen. Soms was ik bang dat mijn fiets uit elkaar zou vallen van het gerammel over die keien.

Bert

Bert Nijkamp werd in 1941 in Heerlen geboren. Twintig jaar woonde Bert in Meezenbroek. Deze tijd was voor hem onvergetelijk. Na een (mislukte) start in de horeca diende hij zijn militaire dienstplicht te vervullen en in die periode was zijn gezin in 1961 naar Apeldoorn verhuisd. Na te zijn afgezwaaid, had hij een paar jaar een adm. functie bij een constructiefabriek om daarna als burger-ambtenaar in verschillende technisch/ administratieve functies bij een TD-eenheid van Defensie zijn brood te verdienen. Al sinds zijn jonge jaren schreef hij graag en was hij geïnteresseerd in historie. Zowel voor die constructiefabriek, als voor zijn militaire werkgever heeft hij verschillende artikelen geschreven. In 2010 schreef Bert samen met een oud-collega een boek over over “150 jaar Kamp Nieuw Milligen”, een militair complex midden op de Veluwe. Ze hebben er twee jaar aan gewerkt. En in 1991 kwam een door Bert geschreven boek uit over 75 Jaar Apeld. Chr. Mannenkoor (zie www.acm-apeldoorn.nl) waarvan hij al jaren lid was (de basis voor zijn liefhebberij voor mannenkoorzang was n.b. bij het K.H.M. St. Pancratius gelegd!). Bert is op 10 oktober 2012 in Apeldoorn overleden.

10 gedachten over “Van de (Nuts)school te voet naar huis”

  1. Wat vreselijk leuk om deze foto te zien. Links van de winkels was bakkerij de Haan? en daarnaast het eerste woonhuis heb ik met mijn fam. gewoond ik was 7 jaar mijn broertje bram goed 1 jaar toen wij van de Molenberg in deze woning trokken, mijn zusje Anita is daar geboren en is net 50 geworden. Jammer zelf heb je hier geen foto’s van daarom dubbel zo mooi en dankbaar dat er nog mensen zijn die ze wel hebben.
    Dank Marian

  2. Op dat ene plein lees ik, waren wel 6 zaken waar je inkopen kon doen voor je dagelijkse behoefte aan eten. Hoeveel van die winkels zijn er nu nog? Gingen de katholieken bij de één en de “anderen’ bij de ander? Ik woonde daar niet en kwam ook niet in die winkels. Logisch, je kocht immers dichtbij, want het ging te voet of op de fiets en grote tassen links en rechts van de bagagedrager -met misschien een paar uitzonderingen- waren alleen voor mensen die kranten rond brachten (waren die van het “Limburgs Dagblad toen niet geel met zwarte of rode letters?). Omdat de grote supermarkten toen nog op moesten komen, kocht je dus bij kleine middenstanders, die hard werkten om aan het eind van de maand nog wat over te houden, maar ja het was hún zaak en daar stop je veel tijd in. Mijn vrouw, Inge,
    vertelt regelmatig (zo zijn we) het verhaal, dat haar oma (’t Ploume En”), die een zaak had op de Pietersstraat in Kerkrade of de geteberg-chique: Chevremont- regelmatig zei (zo waren ze) als ze wel eens mocht helpen om onsjes in tuutjes te doen: “Wenn du wüsstest, wie oft man sich bücken muss, um nur einen Cent zu verdienen…….” Ik vind dit tekenend voor die tijd en bewonder nog steeds de mensen, die tot het laatst hun zaak proberen open te houden. (vaak tegen beter weten in, natuurlijk). Als ik als kind vlees of brood ging halen, was meestal bekend bij wie je hoorde “dat is d’r inne va..”. Je kreeg geld mee en het kwam wel goed. Hoeveel mensen zullen “op de pof” gekocht hebben en hoeveel winkeliers hebben een gedeelte van het uitstaande geld nooit ontvangen, omdat de betreffende persoon overleed of zwaar ziek werd? Als ik die foto zie, dan is dit voor mij, wat ze bedoelen met “goede oude tijd”: Niet anoniem, maar bekend: “noem mijn naam, bevestig mijn bestaan” en “voor wie mij lief heeft, wil ik heten…..” Eenzaamheid is een groot probleem vandaag de dag voor veel mensen (en niet alleen voor ouderen) en dat heeft een hoop met deze dingen, die we uit ieders verhaal en foto’s kunnen halen, te maken.

  3. prachtige omschrijving Bert. Els weet zich nog veel van de door jou weergegeven feiten te herinneren, maar dat van de onverharde Kasteellaan niet. Dat was voordat zij er kwam wonen. Marianne Leurs was overigens een vriendin van Els (Peeters ). Het gezin Peeters woonde aan de Kasteellaan 56. Groetjes. Ton.

  4. Wat leuk om een stuk over Meezenbroek te lezen. Ik leerde deze plek pas kennen toen ik in 1974 verkering kreeg met mijn huidige man, die in de Tooropstraat woonde.
    Ik weet nog dat er op de Kasteellaan veel winkels lagen. Zoals ook Bakker Pelt en Meekels electro.
    Een sigarettenwinkeltje waar ik mijn sigaretten ging halen.
    Nu woont er niemand meer van mijn schoonfamilie, maar we rijden toch nog wel eens door de buurt.

  5. Wat leuk al die verhalen over Meezenbroek. Ik zit met ’n grote glimlach al die verhalen op te slurpen. Zelf heb ik veel met de speeltuin Meezenbroek te doen gehad. Zo was mijn oma heel lang ’n vertrouwd gezicht als opoe Wever, mijn vader en mijn oom later ook. Vooral de handwerkmiddagen en later ook ’s avonds. Voor de jongens en meisjes die met hout wilden werken was er figuurzagen,meisjes maakten borduurwerkjes en de moeder van Ben van Duin naaide er kussens en schilderijtjes van. De vader van Ben maakten houten lijstjes eromheen.In de jaren ’80 heb ik zelf nog geholpen met handwerken maar de animo werd steeds minder. Van de zomer heeft de speeltuin nog ’t 85 jaar bestaan gevierd.( Wel met ’n verbrand gebouw) aan de Henri Jonasstr:. ’t Vroegere Rudi Voshuis. Van de weilanden aan de Kasteellaan herinner ik me dat als ’t regende de bruine troep klei wat in ’n stroom naar beneden kwam en bij opoe Wever (Jozef Israelstr: 13 )de kamer binnen kwam via ’t pad van de Rembrandtstr:. Allemaal bedankt voor de leuke verhalen. Ik ga verder lezen.Groetjes Nellie

  6. ik ben in meezenbroek geboren in 1935.
    als kind naar de kleuterschool naast de meisjesschool
    daarna de jongensschool op de meezenbroekerwek t/o de steenfabriek.
    ik heb nog een foto uit 1939 van de kleuterschool.
    mail mij en ik stuur hem op.

  7. Niet te vergeten de kruidenier in de Jan Steenstraat “Bertus’, schoenmaker Duinkerken, groentehandelaars Italiaander en Al. En in de jaren vijftig was bij Dhr. Paas in de Mesdagstraat aan huis Margarine te koop. Kolenhandel Clever en onze eigen “rooie”broodbakkerij Gluck Auf aan de Kempkensweg, met bezorger Barend Clever.

  8. Ik heb van eind 1936 tot 1954 in de Dr. de Visserstraat nr. 16 gewoond.
    Naast ons woonde melkboer Roef v.d. Ham, die ’s morgens melk in Meezenbroek melk rond bracht met paard en wagen en in de middag kolen of Slam/slem?? een brij van kolengruis om de kachel mee te stoken.

    1. Hallo Cees,

      Ik ben Ab de Wit en heb vanaf 1937 op de Dr. de Visserstraat 46 gewoond.

      Ja die gecombineerde melk/kolenboer kan ik mij nog wel herinneren.

      Leuk deze verhalen over het oude Mezenbroek.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.