In 1969/70 vond er in Zuid-Limburg een invasie plaats van ‘Westerlingen’ uit de Randstad. Het ABP ‘Algemeen burgerlijk pensioenfonds’ (thans Algemene Pensioen Groep NV, APG) werd overgeplaatst van Den Haag naar Heerlen.
Een ramp dachten de meeste Hagenaars ‘wat moeten wij in ‘het donkere zuiden’ , zoals Limburg in de Randstad destijds werd genoemd. Eerst was er sprake van Amersfoort in het kader van de spreiding van de Rijksdiensten en daar waren niet zoveel bezwaren tegen, want de Veluwe was toentertijd voor de ‘gewone’ mensen een vakantiebestemming.
Er werden bustochten georganiseerd om kennis te maken met de nieuwe bestemming. Als Geleen werd gepasseerd met zijn rokende pijpen was de paniek compleet! Maar ja, er was geen keus en velen streken neer in Heerlen en omgeving. Veel claimde een eengezinswoning, want dat was een luxe in de Randstad. De Heerlerbaan was in opbouw en velen kregen daar ook een eengezinswoning.
De aversie tegen Limburg transformeerde na enige tijd bij de meesten in liefde voor de natuur en in vriendschap met de gastvrije Limburgers. Na enige jaren waren de meesten geacclimatiseerd. Veel dochters en zonen trouwden met het Limburgse aanbod op de huwelijksmarkt.
Mijn echtgenote (dichteres Willy Balyon 2000 †) schreef de volgende gedichten naar aanleiding van de kennismaking met Zuid Limburg:
Ontving mij ooit
een land
met lichter armen?
’t was lente
en ik kwam
te midden bloei van bomen
Waar ik ook zag
was het mooi, eindeloos
of elke pijn vergeten was
Mijn ogen drinken
’t belovende wit en groen
en in mij brak een danklied los
Ik sneed met zorg
een fijne tak
en bracht die naar de poort
Waarachter witte kruisen staan
in rijen
eindeloos
Willy Balyon
Lees hier deel 2 van het verhaal Hollandse Allochtonen.
Klik op linksstaande QR-code. Print de QR-code uit en hang deze op. Door te scannen met een telefoon komen bezoekers direct uit bij dit verhaal.
leuk om eens iets te lezen over de “Haagse periode”. Ik heb de verhuizing van het ABP naar heerlen meegemaakt, maar dan in omgekeerde weg. Ik woonde met mijn vrouw in Heerlen en begon in februari 1970 in Den Haag, samen met meerdere Limburgers. In ons contract stond dat we werden aangenomen bij het ABP in Den Haag voor de duur van twee jaar met daarna standolaats Heerlen. We mochten op maandag om 11.00 uur beginnen maar moesten de tijd op de andere weekdagen ’s avonds inhalen! Toen de hagenezen naar Heerlen kwamen gold deze regel ineens niet meer. Dat prikte toen wel een beetje maar toen we zagen dat die hagenaars zich onverwacht snel aanpasten was dat snel vergeten. Van rancune wederzijds is nooit iets gebleken. Groetjes. Ton.
ik ben van geboorte Limburger en verhuisde met mijn ouders in 1973 naar utrecht. Ik kon toen nauwelijks nog praten, maar had een overduidelijk limburgs accent. In utrecht werd ik daar flink mee gepest. Groot was dan ook mijn vreugde toen mijn vader in 1979 aankondigde dat DSM de afdeling weer terug verhuisde naar Limburg. We kwamen nu in Roermond te wonen. Op de eerste dag op school had ik al de eerste dagen flinke knokpartijen. groot was mijn verbazing: Ik werd uitgescholden voor gore rothollenjer. Deze houding en mentaliteit neem ik overigens nog steeds waar als mensen hier komen wonen van buiten de provincie. En, ik kan u vertellen dat dit niet alleen op scholen gebeurt, maar ook in de bedrijven. Het duurt jaren voordat een limburger iemand van “buiten” accepteerd. Ik ben zoals gezegd een echte limburger, maar schaam mij soms voor het gedrag van mijn minder ontwikkelde mede-limburgers.
Als geboren en getogen ‘Heerlerbaner’ heb ik de verandering op de Heerlerbaan zo rond 1970 bewust en van nabij meegemaakt. Dat begon al toen eind jaren zestig de flats aan de Peter Schunckstraat gebouwd werden, en naderhand de ‘nieuwe buurt’ met straten als Palestinastraat, Bethlehemstraat, Jeruzalemstraat. In zekere zin was de buurt een nieuwe variant van de aloude ‘kolonie’, want er woonden voornamelijk ABP en CBS medewerkers.
Heerlerbaan veranderde van dorp tot wijk, er kwam een winkelcentrum en nieuwe voorzieningen.
Ik denk dat er qua cultuur en mentaliteitsverschil tussen de ‘Limburgers’ en ‘Hollanders’ best wat gewenning en aanpassing over en weer nodig was, zeker 40 jaar geleden.
Als dichter spreekt het geplaatste gedicht mij zeer aan. Het drukt voor mij iets uit van (uiteindelijk) ’thuiskomen’ en je geborgen voelen. En dat is toch wat we allemaal willen.
Wij woonden in the Apollolaan, de toren bovenop het Loon, op de negende etage in 1970 door tot en met ’74. Wat ook een feit is dat tijdens deze jaren de eerste 3 verdiepingen van dit flat gebouw in gebruik waren als kantoor voor het ABP lang voordat het nieuwe ABP gebouw klaar was voor gebruik. Wij vonden hat maar vreemd, al deze Hollanders hier terwijl we beloofd waren dat de banen bij het ABP voor Limburgers waren.
Inderdaad, Peter, je hebt het goed gezien en begrepen volgens mij.
Groeten,
Wim Balijon.