[In]Beeld: mijn buurtje Schandelen

Op mijn foto kun je zien hoe ruimtelijk mijn oude buurt was ingedeeld. Heel wat beter dan wat Weller er nu van heeft gemaakt. Schandelen verdeeld in Boven Schandelen en Onder Schandelen was een betrekkelijk kleine, maar kinderrijke buurt dat toch nog zes scholen binnen haar grenzen had liggen.

• Door Rob Heuperman

De St. Arnoldusschool (Lager onderwijs voor jongens) en een school voor slechthorenden. Beide scholen deelden een schoolgebouw op de Meezenbroekerweg. De St. Annaschool (Lager onderwijs voor meisjes) met de kleuterschool van zuster Annette, juffrouw Riet en juffrouw Ellie in de Nieuwstraat. Boven de kleuterschool zat ook nog een naaischool. En een huishoudschool op de Randweg.

Voetbalwedstrijdjes
Op het speelplein van de st.Arnoldusschool hebben we, buiten schooltijd, heel wat voetbalwedstrijdjes gespeeld. Aan de ene kant bestond de goal uit twee hoopjes truien of jassen. En aan de andere kant dienden twee dikke bomen als doelpaal. De school staat er al lang niet meer, alleen de bomen, die staan er nog. Ik zie Bertie nog in de goal staan. Bertie was 16 jaar, maar had het verstand van acht-jarige. Als de “elftallen” (we speelden vaak met 5 tegen 5 of soms meer) werden bepaald, wilde iedereen Bertie als keeper hebben, want hij dook naar de bal dook alsof ie op een grasveld speelde. En de landingen van Bertie op die stoeptegels waren niet bepaald als zachte landing te bestempelen. De meeste ballen werden door deze vliegende ‘keeper’ wel tegen gehouden.

Nollie speelde ook altijd mee. Nollie had polio, daardoor stonden zijn knieën tegen elkaar en zijn manier van rennen ging niet echt soepel. Maar niemand van ons keek er raar van op. Nollie was eentje van ons en deed gewoon mee. Niemand van ons hield ook rekening met zijn handicap. Als Nollie de bal wilde hebben moest hij maar harder rennen. En Nollie rende wat af tijdens zo’n potje voetbal. Soms zonder dat hij de bal maar één keer had aangeraakt . Hij vond dat helemaal niet erg ….en waarom niet? Omdat niemand hem zielig vond . Soms deed, bij gebrek aan…..ook nog een andere Bertie mee. En ook deze Bertie stond altijd in de goal. Bertie was dan wel van het andere geslacht, had op haar leeftijd nogal brede heupen. Als je als kleine goalgetter met de bal op haar goal afrende en zij op je kwam afstormen…..dat boezemde nogal wat ontzag in, zeg maar! Deze Bertie passeerde je niet gauw.

Middenstanders
Wij konden in ons kleine buurtje een keuze maken uit zes kruidenierszaken te weten: Kubatsch in de Willemstraat; Vivo van Hub Slechtriem Schandelerstraat; Sterken ook in de Schandelerstraat; Barend hoek Elfmorgenstraat/ oude Kerkstraat en de A&O van ene Ria waarin nu Bob Buitendijk zit.

Er lagen twee drogisterijen: Vleugels Willemstraat en Rijcken Schandelerstraat. Twee autobandenzaken: Sampermans Willemstraat en van Cruchten Schandelerstraat. Twee houtmaterialenzaken: fa. Franck Willemstraat en het Timmerhuys Schandelerstraat. Twee ijzerwarenzaken: Debets Meezenbroekerweg en een in de Drieschstraat. Twee tabakswarenzaken: Cleven en Hanssen allebei Willemstraat. Drie bakkerszaken: Handels en Crombach in de Willemstraat en Jacobs Meezenbroekerweg en tot slot drie slagerijen. Slagerij Gerards Willemstraat; Beljouw Sittarderweg en de Paardenslager Sittarderweg. Dat is nu toch ondenkbaar! Tot zover onze gevestigde middenstanders.

De Willy Wortel van de buurt
Ik herinner me Willem Uyleman van het Binnenplein, de Willy Wortel van de buurt. Als je televisie of radio het niet meer deed, bracht je die naar Willem. Hij werd ook wel Willem Zevenduimer genoemd. Volgens de verhalen in de buurt, heeft hij ooit een televisie gerepareerd door een zevenduimer (hele dikke spijker) achter in de televisie te slaan. Ook ging hij één keer per jaar met een handkar te voet naar Friesland en terug. Of dat wel waar was, ik weet het nog altijd niet. Volgens de oudere jongens in de buurt stapte hij met kar en al gewoon op de trein, maar niemand heeft dat ooit gezien. Over handkar gesproken. Ik zie het kaasboertje voor me. Die woonde in de Elfmorgenstraat en liep met een handkar de deuren af met diverse soorten kaas. Kinderen kregen van hem vaak een schijfje kaas.

Olieboer en groenteboer
De olieboer liep met een kar met nog van die houten spaakwielen. Hij had eenn geel vat petroleum met het rode Shellteken op de kar liggen. En onderaan bungelde een liter oliekan. Aan de handgreep hing een koperen bel. Ik zie hem nog lopen met z’n grijze pet, grijze stoppelbaard en grijze wollen handschoenen met afgeknipte vingertoppen. Onze groenteboer die langs de deuren kwam was daarentegen al gemotoriseerd. Hij reed met een grote driewieler. Achter op de wagen keek je naar de weegschaal tussen twee kasten met glazen deuren. In die kasten had hij de ingeblikte groenten uitgestald. Onder de weegschaal de aardappel bakken en bakken met spruiten of wortelen. Wij renden altijd achter de wagen aan en sprongen dan op de rand van die bakken en liften zo mee naar school. De loemeleboer was ook zo’n fenomeen dat onze kinderen niet meer zouden kunnen bevatten. Die man zat altijd op de zijkant van de wagen met altijd een pony ervoor en riep dan Loemeleeee. Onze zakcentjes brachten we altijd naar het snoepwinkeltje van oma Janssen in de Achterstraat.

Langs de tuinen
In de zomer zaten de oudere mensen laat in de namiddag altijd in hun voortuintjes op hun tuinbankje nog te genieten van de laatste zonnestralen. Ik weet nog goed dat ik, na het eten op weg naar het Binnenplein altijd bij opa Heusschen even over het tuinhek keek naar zijn tuinvijver met vissende kabouter. Ook had hij een volière met fazanten.

Daarna kwam ik langs Johan met de bochel en keek altijd op een respectvolle afstand naar zijn keffende dwergpinchers. Johan had een hagelwitte Moris Minor met rode stoelen. Die wagen blonk altijd als een spiegel. Daarom stond zijn garagedeur overdag altijd open om volgens mij zijn auto te showen. Een paar huizen weer verderop woonde Prinz. Een grote zwarte hond en die was van een Duitse dame. Als ik even bleef staan om Prinz te aaien, mocht ik van haar aan Prinz een biscuitje geven. Weer een paar huizen verderop zat Katrien buiten met haar man. Katrien was of werd voor mij een bezienswaardigheid toen ik hoorde dat ze door de wc-pot was gezakt. Of dat waar was? En dan kwam ik aan op het Binnenplein of het kleuterschooltje, waar we als kinderen elkaar troffen. Uiteraard het beginpunt van een hoop kattekwaad.